Ngày 15/12/2025, tại buổi làm việc, đại diện Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IRENA) thông báo Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của IRENA từ ngày 7/11/2025, sau khi hoàn tất các thủ tục gia nhập theo quy định. Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và chuyển dịch năng lượng bền vững.
Việc Việt Nam trở thành thành viên chính thức của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IRENA) được thực hiện trên cơ sở phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển năng lượng tái tạo, tăng trưởng xanh và chuyển dịch năng lượng công bằng. Đây cũng là bước đi cụ thể hóa các định hướng lớn trong Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng các cam kết quốc tế của Việt Nam tại COP26 hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
IRENA, thành lập năm 2009, hiện quy tụ 170 quốc gia và Liên minh châu Âu, là tổ chức toàn cầu hàng đầu thúc đẩy năng lượng tái tạo. Với vai trò trung tâm trong việc hỗ trợ chính sách, chia sẻ dữ liệu, tư vấn công nghệ và huy động đầu tư, IRENA giúp các quốc gia thành viên đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng, hướng tới hệ thống năng lượng sạch, bền vững và khả thi về kinh tế.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long, việc Việt Nam chính thức gia nhập IRENA là bước ngoặt trong hội nhập quốc tế của ngành năng lượng, tạo cơ hội để Việt Nam tăng cường trao đổi chính sách, tiếp cận kho dữ liệu toàn cầu, nhận hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực quy hoạch, phát triển năng lượng tái tạo. Đây cũng là nền tảng quan trọng giúp Việt Nam hiện thực hóa các chiến lược lớn như Quy hoạch điện VIII, Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia và Kế hoạch hành động về chuyển dịch năng lượng công bằng.
Về phía IRENA, đại diện tổ chức này đánh giá cao cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là các chính sách thúc đẩy điện gió, điện mặt trời và năng lượng sinh khối. IRENA khẳng định sẽ đồng hành cùng Việt Nam trong việc hỗ trợ chính sách, xây dựng dự án và huy động tài chính quốc tế nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình hợp tác đầu tư mới, đặc biệt trong các lĩnh vực điện gió ngoài khơi, hydro xanh và lưu trữ năng lượng.
Tham gia IRENA không chỉ giúp Việt Nam tiếp cận nguồn thông tin, dữ liệu và phân tích chuyên sâu về xu hướng năng lượng tái tạo toàn cầu, mà còn mở rộng mạng lưới hợp tác quốc tế, tăng khả năng huy động nguồn lực tài chính và công nghệ cho các dự án chiến lược. Đây là cơ hội quan trọng để Việt Nam định vị vai trò chủ động trong tiến trình chuyển dịch năng lượng khu vực, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, thúc đẩy tăng trưởng xanh, đồng thời khẳng định uy tín và trách nhiệm của Việt Nam đối với các cam kết toàn cầu về biến đổi khí hậu.
Việc trở thành thành viên chính thức của IRENA không chỉ mang ý nghĩa ngoại giao, mà còn là bước đi chiến lược của Việt Nam trên con đường xây dựng nền kinh tế xanh, độc lập về năng lượng và phát triển bền vững. Đây là minh chứng rõ nét cho quyết tâm của Việt Nam trong chuyển dịch năng lượng công bằng, hướng tới tương lai không phát thải và thịnh vượng chung.
Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế (International Renewable Energy Agency, viết tắt là IRENA) được thành lập năm 2009 để khuyến khích gia tăng việc sử dụng và phổ biến năng lượng tái tạo dưới mọi hình thức. IRENA tạo điều kiện truy cập vào tất cả những thông tin năng lượng tái tạo và nguồn liên quan, bao gồm cả dữ liệu kỹ thuật. Thời hiệu của IRENA bắt đầu có hiệu lực từ ngày 08/7/2010.
Hoàng Hạnh