Trong hai ngày 29 và 30/10/2024, tại Trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 79 đã thảo luận về đề mục “Sự cần thiết chấm dứt cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Mỹ áp đặt đối với Cuba”. Chia sẻ với những khó khăn của nhân dân Cuba, Đại sứ Đặng Hoàng Giang kêu gọi Mỹ ngay lập tức chấm dứt cấm vận và đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố, tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Phát biểu tại cuộc họp, cộng đồng quốc tế cho rằng chính sách bao vây cấm vận của Mỹ đã tàn phá sự phát triển kinh tế, xã hội và cuộc sống của người dân Cuba. Cộng đồng quốc tế rất nhiều lần lên tiếng kêu gọi Mỹ tuân thủ các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và các chuẩn mực cơ bản của luật pháp quốc tế, dỡ bỏ hoàn toàn lệnh phong tỏa và trừng phạt Cuba càng sớm càng tốt và đưa Cuba khỏi danh sách “các quốc gia tài trợ cho khủng bố”. Điều này vì lợi ích của cả Mỹ và Cuba cũng như nhân dân hai nước, đồng thời có lợi cho sự ổn định và phát triển của khu vực. Đây cũng là điều mà cộng đồng quốc tế đang mong đợi.
Đáng chú ý, ngày 23/10 vừa qua, tờ New York Times đã đăng một lá thư ngỏ gửi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden. Bức thư nhấn mạnh chính sách cấm vận của Mỹ gây tổn hại cho người dân Cuba, nêu rõ: “Chưa quá muộn để thay đổi thực tế này bằng một chữ ký đơn giản. Hãy để Cuba được sống.”
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Hoàng Giang – Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ nhấn mạnh, các biện pháp cấm vận vi phạm luật pháp quốc tế, đi ngược lại các tôn chỉ, nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ, không những gây khó khăn cho người dân Cuba mà còn ngăn cản các nước khác tiếp cận hỗ trợ của Cuba, nhất là hỗ trợ nhân đạo và y tế. Là đất nước cũng từng hứng chịu hậu quả nặng nề do bị cấm vận, Việt Nam phản đối mọi hình thức áp đặt đơn phương và cấm vận đối với quốc gia có chủ quyền.
Chia sẻ với những khó khăn của nhân dân Cuba, Đại sứ Đặng Hoàng Giang kêu gọi Mỹ ngay lập tức chấm dứt cấm vận và đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố, tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, trên cơ sở bình đẳng, có đi có lại, tôn trọng chủ quyền quốc gia và độc lập chính trị của nhau. Việt Nam sẵn sàng đóng góp thúc đẩy đối thoại và củng cố lòng tin trong quá trình này. Nhân dịp này, đại diện Việt Nam cũng tái khẳng định quan hệ hợp tác gắn bó và tình hữu nghị, đoàn kết bền chặt đối với nhân dân Cuba anh em.
Các biện pháp cấm vận của Mỹ vi phạm luật pháp quốc tế
Đại hội đồng Liên Hợp Quốc cũng đã thông qua Nghị quyết “Sự cần thiết chấm dứt cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Mỹ áp đặt đối với Cuba” với 187 phiếu thuận, 3 phiếu chống và trắng. Từ năm 1992, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tổ chức thảo luận thường niên đề mục “Sự cần thiết chấm dứt cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Mỹ áp đặt đối với Cuba” và thông qua nghị quyết cùng tên với sự tham gia và ủng hộ của đông đảo các nước thành viên Liên Hợp Quốc.
Lệnh cấm vận hà khắc và kéo dài bậc nhất lịch sử
Đại hội đồng Liên hợp quốc vào ngày 30/10 đã thông qua nghị quyết kêu gọi Mỹ chấm dứt sự phong tỏa kinh tế, thương mại và tài chính mà Mỹ áp đặt đối với Cuba trong hàng chục năm qua. Trong đó, Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế kêu gọi chấm dứt cấm vận đối với Cuba. Trước đó, Đại hội đồng Liên hợp quốc từng nhiều lần yêu cầu Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba. Tại kỳ họp lần này của Đại hội đồng, hơn 30 tham luận của đại diện các quốc gia và nhóm quốc tế khác nhau đã bày tỏ phản đối cuộc chiến kinh tế của Mỹ chống lại quốc gia Caribe này, đồng thời bác bỏ việc đưa Cuba vào danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố.
Trong một tuyên bố đưa ra tại kỳ họp, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez cho rằng, cuộc phong tỏa chống lại Cuba là một cuộc chiến kinh tế, tài chính và thương mại và các chính sách của Mỹ đã gây ra sự đau khổ cho người dân Cuba nhằm buộc chính phủ Cuba phải thay đổi. Đại diện phái đoàn Cuba tại Liên hợp quốc cũng đưa ra tuyên bố nêu rõ quan điểm của Cuba đối với các lệnh cấm vận của Hoa kỳ.
Cách đây hơn 60 năm, ngay sau cuộc cách mạng do lãnh tụ Fidel Castro lãnh đạo lật đổ chế độ độc tài Fulgencio Batista vào ngày 1/1/1959 và đặc biệt là sau chiến thắng Hiron của cách mạng Cuba (9/4/1961) và đất nước Cuba tuyên bố đi theo con đường xã hội chủ nghĩa, Mỹ đã bắt đầu thực hiện chính sách cấm vận và ngày càng siết chặt cuộc bao vây kinh tế thương mại và tài chính chống Cuba. Thất bại trong trận Hiron – một thất bại quân sự đầu tiên của Mỹ ở châu Mỹ, Tổng thống Mỹ khi đó là Dwight Eisenhower đã tuyên bố rằng, biện pháp duy nhất Mỹ có thể làm được là làm thế nào để ngày càng có ít đi sự ủng hộ trong nước đối với cách mạng Cuba, tức là thông qua sự bất mãn với những khó khăn thiếu thốn về kinh tế, để cách mạng Cuba tự sụp đổ.
Theo chính sách bao vây, cấm vận Cuba không thể xuất sang Mỹ bất kỳ sản phẩm nào, trong khi lẽ ra quốc gia này đã có thể xuất sang Mỹ 30.000 tấn kền, 1 triệu tấn đường, gần 30 triệu USD rượu Rhum Havana Club và hơn 100 triệu USD xì gà hàng năm… Cuba cũng không thể nhận du khách từ Mỹ trong khi chỉ cần nhận được 15% trong số 11 triệu du khách Mỹ đã đi thăm vùng Caribbean hàng năm thì Cuba sẽ có thể thu nhận khoảng 1 tỷ USD…
Trong hơn 6 thập niên qua, lệnh cấm vận của Mỹ gây thiệt hại cho Cuba khoảng hơn 164 tỷ USD. Chỉ riêng từ ngày 1/3/2023 đến ngày 29/2/2024, Cuba chịu thiệt hại khoảng 5 tỷ USD, tức khoảng 421 triệu USD mỗi tháng, 13,8 triệu USD mỗi ngày hoặc 575.000 USD mỗi giờ do lệnh cấm vận của Mỹ, một trong những lệnh cấm vận hà khắc và kéo dài nhất trong lịch sử. Đây là trở ngại chính đối với sự phát triển của quốc gia vùng Caribe này. Hơn thế, dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump, Mỹ còn áp đặt thêm hơn 240 lệnh trừng phạt mới đối với Cuba. Các lệnh cấm vận chồng lên lệnh cấm vận của Mỹ đã khiến người dân Cuba không thể tiếp cận được với thực phẩm, thuốc men và nhiên liệu thiết yếu.
Trong hơn 60 năm qua, bất chấp sự bao vây cấm vận phi lý và bất công của Mỹ, cách mạng và nhân dân Cuba vẫn tiếp tục bảo vệ vững chắc nền độc lập, tự do, chủ quyền của mình. Đồng thời giành được những thành tựu to lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, nhất là về y học, được thế giới thừa nhận và đánh giá cao.
Thế Cương/tổng hợp