Hội nghị Hội đồng Bộ trưởng Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD – MCM) năm 2025 vừa chính thức bế mạc tại Paris (Pháp) với nhiều kết quả tích cực. Tham dự hội nghị, Đoàn Bộ Tài chính Việt Nam do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng dẫn đầu đã có những đóng góp quan trọng với các sáng kiến về tài chính xanh, tăng trưởng bao trùm và chuyển đổi số, góp phần định hình các ưu tiên hợp tác toàn cầu hướng tới một tương lai phát triển bền vững và tự cường.
OECD 2025: Định hình trật tự kinh tế toàn cầu trong bối cảnh bất định
Hội nghị Hội đồng Bộ trưởng OECD năm 2025 diễn ra trong một bối cảnh thế giới đầy biến động: căng thẳng địa chính trị leo thang, tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, tăng trưởng kinh tế chậm lại và cuộc cách mạng công nghệ tiếp tục bùng nổ. Trước thực trạng đó, chủ đề của hội nghị – “Dẫn dắt con đường hướng tới sự thịnh vượng bền vững, bao trùm và tự cường thông qua thương mại, đầu tư và đổi mới sáng tạo dựa trên luật lệ” – không chỉ là một định hướng chiến lược, mà còn là lời kêu gọi hợp tác nhằm củng cố hệ thống kinh tế toàn cầu dựa trên nguyên tắc minh bạch và công bằng.
Tại các phiên họp, các quốc gia thành viên đã tập trung thảo luận những vấn đề cốt lõi tác động trực tiếp đến năng lực phục hồi và tăng trưởng kinh tế, bao gồm: cải tổ hệ thống thương mại toàn cầu để thích ứng với những cú sốc mới, đảm bảo tính liên tục và bền vững của chuỗi cung ứng; tăng tốc đổi mới sáng tạo như một trụ cột tăng trưởng mới; thúc đẩy cạnh tranh công bằng; thu hẹp khoảng cách giới trong nền kinh tế và thực hiện chuyển đổi xanh – số như một yêu cầu cấp bách.
Đáng chú ý, hội nghị một lần nữa khẳng định vai trò then chốt của OECD trong việc định hình khuôn khổ chính sách toàn cầu, đặc biệt là về cải cách thể chế và nâng cao năng suất. OECD được xem là nền tảng trung gian thúc đẩy đối thoại chính sách, đồng thời cũng là cầu nối giữa các nền kinh tế phát triển và đang phát triển. Tổ chức này tiếp tục cam kết mở rộng hợp tác với các thể chế đa phương như Liên Hợp quốc, APEC, ASEAN, G7, G20 và nhiều khu vực đang nổi như châu Phi, Mỹ Latinh, Trung Đông và Đông Nam Á – những điểm sáng trong tăng trưởng toàn cầu giai đoạn tới.
Việt Nam thúc đẩy tài chính xanh và đổi mới sáng tạo tại OECD 2025
Trong khuôn khổ Hội nghị Hội đồng Bộ trưởng OECD 2025, diễn ra ngày 3 và 4/6 tại Paris, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng đã có những phát biểu và đóng góp chính sách đáng chú ý, phản ánh cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đối với mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào hệ thống kinh tế toàn cầu.
Tại phiên thảo luận ngày 3/6 với chủ đề “Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bao trùm”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh vai trò chiến lược của tài chính xanh, kinh tế tuần hoàn và đầu tư bền vững trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Ông cho biết, Việt Nam đang từng bước hoàn thiện khung pháp lý và kỹ thuật để phát triển thị trường trái phiếu xanh, đồng thời xây dựng hệ thống tiêu chuẩn môi trường minh bạch, tiệm cận thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, việc khuyến khích khu vực tư nhân tham gia vào các dự án hạ tầng thông qua mô hình đối tác công – tư (PPP) được xem là giải pháp đòn bẩy nhằm huy động nguồn lực dài hạn cho tăng trưởng xanh.
Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh sự cần thiết của việc áp dụng các chuẩn mực báo cáo quốc tế như IFRS và GRI trong nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình tài chính. Đây không chỉ là công cụ nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp, mà còn là yếu tố cốt lõi để củng cố niềm tin của nhà đầu tư và thị trường vốn trong nước và quốc tế. Việt Nam cũng đang tăng cường hợp tác với các định chế tài chính toàn cầu, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng doanh nghiệp về phát triển bền vững như một phần không thể tách rời của chiến lược kinh doanh dài hạn.
Tại phiên thảo luận tiếp theo với chủ đề “Nâng cao đa dạng hóa và trình độ phát triển để ứng phó tốt hơn với điều kiện luôn biến động”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam trong xây dựng nền kinh tế có sức chống chịu cao, thích ứng với biến động toàn cầu thông qua chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Ông nhấn mạnh, các quốc gia cần ưu tiên nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nội địa, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu – đặc biệt trong bối cảnh cấu trúc thương mại quốc tế đang tái định hình mạnh mẽ bởi những yếu tố công nghệ và địa chính trị.
Những chia sẻ của Việt Nam tại hội nghị không chỉ thể hiện tầm nhìn dài hạn về phát triển bền vững mà còn khẳng định vai trò tích cực, chủ động của Việt Nam trong cộng đồng kinh tế quốc tế – nơi mà sự đồng thuận và hợp tác đang trở thành yếu tố then chốt để vượt qua các thách thức toàn cầu.
Tiếp nối các phiên thảo luận tại Hội nghị Hội đồng Bộ trưởng OECD 2025, ngày 4/6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng đã tham gia phát biểu tại Phiên nhóm 5.1 với chủ đề “Tận dụng chuyển đổi số và luồng dữ liệu xuyên biên giới để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bao trùm”. Những chia sẻ từ phía Việt Nam đã làm nổi bật bước tiến vượt bậc trong chiến lược chuyển đổi số toàn diện – một trong những trọng tâm ưu tiên để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số.
Theo Bộ trưởng, Việt Nam hiện thuộc nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về năng lực cạnh tranh số và phát triển chính phủ điện tử, đồng thời đang nổi lên như một trong những quốc gia tiên phong trong nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ số, cùng với việc xây dựng hạ tầng dữ liệu quốc gia hiện đại. Những thành tựu này không chỉ nâng cao hiệu quả quản trị công mà còn tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số, góp phần vào tăng trưởng toàn diện và bền vững.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin rằng Việt Nam đã ban hành một chiến lược quốc gia mang tính đột phá về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, với mục tiêu đầy tham vọng: Làm chủ một số công nghệ lõi mang tính chiến lược như AI, IoT, dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối, công nghệ bán dẫn và lượng tử; đồng thời phát triển đồng bộ các trụ cột của nền kinh tế số như Chính phủ số, xã hội số, công nghiệp văn hoá số và công dân số.
Một trọng tâm lớn trong chiến lược là việc xây dựng hệ sinh thái dữ liệu quốc gia – bao gồm kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu giữa các bộ, ngành và địa phương; khai thác hiệu quả tài nguyên dữ liệu để hình thành sàn giao dịch dữ liệu quốc gia, đóng vai trò như một “hạ tầng mềm” thiết yếu cho tăng trưởng kinh tế số và đổi mới sáng tạo.
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, Bộ trưởng nhấn mạnh bốn nhóm giải pháp trọng yếu: Nâng cao nhận thức và quyết tâm chính trị, đổi mới tư duy quản trị và lãnh đạo trong triển khai chuyển đổi số trên toàn hệ thống chính trị. Tăng cường đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ và nhân lực số, trong đó đặc biệt chú trọng đến việc đào tạo và trọng dụng đội ngũ chuyên gia chất lượng cao về công nghệ và đổi mới sáng tạo. Thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng công nghệ trong hoạt động quản trị nhà nước, từ trung ương đến địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả điều hành, đồng thời đảm bảo quốc phòng – an ninh trong môi trường số. Thu hẹp khoảng cách số và mở rộng tiếp cận công nghệ cho mọi người dân, thông qua các chính sách phát triển thư viện số, đào tạo kỹ năng số cơ bản, cũng như đầu tư hạ tầng internet băng rộng cho vùng sâu, vùng xa.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong lĩnh vực chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Việt Nam cam kết tích cực tham gia vào mạng lưới dữ liệu toàn cầu, đóng góp vào nỗ lực chung nhằm thiết lập các quy chuẩn quốc tế về quản trị dữ liệu, qua đó tạo hành lang pháp lý ổn định để khai thác dữ liệu xuyên biên giới một cách hiệu quả, an toàn và bền vững.
Tại Hội nghị Hội đồng Bộ trưởng OECD 2025, Việt Nam đã đưa ra nhiều đề xuất quan trọng, mang tầm chiến lược nhằm định hình một mô hình phát triển số bền vững, bao trùm và thân thiện với môi trường. Trong bối cảnh quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, Việt Nam nhấn mạnh sự cấp thiết của việc xây dựng nền kinh tế số xanh (Green Digital Economy) – một mô hình phát triển số gắn liền với mục tiêu trung hoà carbon và phát triển tuần hoàn.
Theo đoàn Việt Nam, OECD cần đóng vai trò đầu tàu trong việc thúc đẩy khuôn khổ chính sách hỗ trợ chuyển đổi số đi đôi với bảo vệ môi trường. Cụ thể, cần có các chính sách khuyến khích đầu tư vào hạ tầng số thông minh, tiết kiệm năng lượng; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo trong công nghệ xanh; đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển giải pháp công nghệ nhằm giảm phát thải khí nhà kính và tiết kiệm tài nguyên.
Việt Nam cũng đặc biệt lưu ý đến khía cạnh xã hội của kinh tế số, trong đó có vai trò của thương mại điện tử trong tạo lập cơ hội việc làm, đặc biệt cho phụ nữ ở khu vực nông thôn. Thương mại số, nếu được hỗ trợ đúng hướng, có thể trở thành công cụ mạnh mẽ trao quyền kinh tế cho phụ nữ. Tuy nhiên, để điều này thành hiện thực, Việt Nam kêu gọi các nước thành viên OECD thảo luận và triển khai chính sách tài chính bao trùm, tập trung vào: Cải thiện hạ tầng số ở vùng sâu, vùng xa; Hỗ trợ tiếp cận vốn cho nữ doanh nhân khởi nghiệp số; Phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng số cơ bản cho phụ nữ và cộng đồng yếu thế.
Trong khuôn khổ hội nghị, đoàn Việt Nam cũng tích cực thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương thông qua các cuộc gặp gỡ với Tổng Thư ký OECD, Tổng Thư ký ASEAN, Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp Israel… Các cuộc tiếp xúc này mở ra nhiều cơ hội hợp tác thiết thực trong các lĩnh vực chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập kinh tế – những ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển bền vững của Việt Nam.
Việt Nam tiếp tục thể hiện vai trò tích cực và chủ động trên diễn đàn quốc tế, đóng góp các sáng kiến cụ thể, phù hợp với xu thế toàn cầu, nhằm hướng tới một tương lai tăng trưởng kinh tế không chỉ nhanh mà còn xanh, bao trùm và tự cường.
Những ghi nhận và đánh giá tích cực từ các đối tác tại Hội nghị không chỉ khẳng định vai trò chủ động, trách nhiệm của Việt Nam trong vai trò đồng Chủ tịch SEARP nhiệm kỳ 2022–2025, mà còn là minh chứng cho những đóng góp thiết thực của Việt Nam trong việc thúc đẩy cải cách và hội nhập sâu rộng theo các chuẩn mực quản trị toàn cầu. Đây cũng là nền tảng quan trọng để Việt Nam và OECD tiếp tục mở rộng hợp tác trong thời gian tới, hướng tới một khu vực và thế giới phát triển bền vững, bao trùm và tự cường hơn.\
Hoàng Hạnh