Thứ Sáu, Tháng mười một 7, 2025
* Email: bbt.dongnama@gmail.com *Tòa soạn: 0989011688 - 0768908888
spot_img

Zohran Mamdani đắc cử thị trưởng New York: Dấu mốc lịch sử về tôn giáo, sắc tộc và thế hệ



ĐNA -

Zohran Mamdani sẽ trở thành thị trưởng tiếp theo của thành phố New York, ghi dấu là người Hồi giáo, người gốc Nam Á đầu tiên và cũng là người trẻ nhất trong hơn một thế kỷ đảm nhiệm chức vụ này. Theo kết quả kiểm phiếu do Associated Press công bố ngày 4/11/2025 tại Brooklyn (bang New York), chính trị gia 34 tuổi theo khuynh hướng xã hội chủ nghĩa thuộc đảng Dân chủ, sinh ra tại Uganda, đã đánh bại cựu Thống đốc bang New York Andrew Cuomo, ứng cử viên độc lập, cùng đối thủ Curtis Sliwa của đảng Cộng hòa.

Thị trưởng đắc cử Zohran Mamdani (bên phải) và vợ, Rama Duwaji, bày tỏ cảm xúc trước những người ủng hộ trong buổi tiệc theo dõi kết quả bầu cử tối thứ Ba tại New York. Ảnh:Keren Carrión/NPR

“Tương lai nằm trong tay chúng ta,” Mamdani tuyên bố giữa tiếng vỗ tay vang dội tối thứ Ba tại lễ ăn mừng chiến thắng ở Brooklyn. “Các bạn thân mến, tối nay chúng ta đã chấm dứt một triều đại chính trị.”

Theo kết quả kiểm phiếu của Associated Press, ứng cử viên xã hội chủ nghĩa thuộc đảng Dân chủ, Zohran Mamdani, 34 tuổi, sinh ra tại Uganda, đã giành chiến thắng trước Andrew Cuomo, cựu Thống đốc bang New York tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập và Curtis Sliwa của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử ngày 4/11.

Chiến thắng này đánh dấu bước tiến vượt bậc của Mamdani, người từng là nghị sĩ tiểu bang ít tên tuổi đại diện cho một khu vực ở Queens kể từ khi ông bước vào cuộc đua thị trưởng đầy cạnh tranh hồi năm ngoái. Sau khi vượt qua vòng sơ bộ đảng Dân chủ vào tháng Sáu với cách biệt 12 điểm phần trăm, Mamdani nhanh chóng trở thành một trong những chính trị gia trẻ tuổi gây chú ý và gây tranh luận nhất trên chính trường Mỹ.

Trên sân khấu đêm bầu cử, Mamdani không né tránh bản sắc xã hội chủ nghĩa của mình. Ông mở đầu bài phát biểu bằng câu nói của Eugene Debs, chính trị gia xã hội chủ nghĩa từng năm lần tranh cử tổng thống đầu thế kỷ XX: “Tôi có thể thấy bình minh của một ngày tốt đẹp hơn cho nhân loại.”

Mamdani cam kết cải thiện điều kiện sống cho người lao động tại New York, lời hứa đã giúp ông thu hút sự ủng hộ mạnh mẽ từ cử tri trẻ. “Tôi đi bỏ phiếu cùng bố mẹ, đó là truyền thống gia đình chúng tôi,” Dania Darwish, 32 tuổi, người Mỹ gốc Syria sống tại Brooklyn, chia sẻ. “Chúng tôi tin vào thông điệp về sự thay đổi và lạc quan mà ông ấy mang lại.”

“Mẹ tôi đã khóc suốt đường đến điểm bỏ phiếu,” Dania Darwish nói thêm. “Thật xúc động khi lần đầu tiên chúng tôi thấy một ứng cử viên trên lá phiếu thực sự đại diện cho cộng đồng của mình.”

Chiến dịch của Mamdani tập trung vào các cam kết mang đậm dấu ấn xã hội dân chủ: miễn phí vé xe buýt trong thành phố, đóng băng giá thuê nhà ổn định, mở rộng dịch vụ chăm sóc trẻ em toàn dân, nâng mức lương tối thiểu vào năm 2030, đồng thời giảm chi phí sinh hoạt thông qua việc tăng thuế đối với các tập đoàn lớn và nhóm 1% người giàu nhất New York.

Mamdani cũng tuyên bố sẽ đối đầu với Tổng thống Donald Trump, người trong suốt chiến dịch đã nhiều lần chỉ trích ông là “cộng sản” và đe dọa cắt giảm ngân sách liên bang dành cho thành phố New York nếu tái đắc cử.

Trong bài phát biểu nhận thua, Andrew Cuomo lặp lại những thông điệp mang tính cảnh báo được ông nhấn mạnh trong suốt chiến dịch, đề cập đến “nguy cơ gia tăng chủ nghĩa bài Do Thái và tình trạng vô pháp luật”. “Chúng ta cần cảnh sát để đảm bảo an toàn cho xã hội. Chúng ta sẽ không biến Sở Cảnh sát New York thành kẻ thù,” Cuomo nói, đồng thời lên án định hướng xã hội chủ nghĩa của Mamdani.

“Chúng ta đang đi trên một con đường vô cùng nguy hiểm,” Andrew Cuomo cảnh báo trong bài phát biểu nhận thua.

Trong khi đó, các nhà quan sát cho rằng chiến thắng của Zohran Mamdani sẽ mở ra một chương mới đầy thách thức. Họ chỉ ra kinh nghiệm chính trị còn hạn chế của ông và khó khăn trong việc hiện thực hóa chương trình nghị sự tiến bộ với hàng loạt cam kết táo bạo.

Dù nhiều lần khẳng định phản đối mọi hình thức chủ nghĩa bài Do Thái, Mamdani vẫn phải đối mặt với tranh cãi xung quanh những phát biểu chỉ trích chính phủ Israel và chiến dịch quân sự tại Gaza – quan điểm khiến một bộ phận cử tri xa lánh ông tại thành phố có cộng đồng người Do Thái lớn nhất ngoài Israel.

Tuy nhiên, thông điệp về một New York dễ sống hơn, công bằng hơn cùng phong cách vận động hiện đại, kết hợp các video mạng xã hội hấp dẫn và sự tương tác gần gũi – đã giúp Mamdani chinh phục cử tri trẻ và những người lần đầu đi bầu, không chỉ ở New York mà còn lan tỏa trên toàn quốc.

Ông nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ nhiều chính trị gia và nhà hoạt động tiến bộ, huy động hàng chục nghìn tình nguyện viên và duy trì lợi thế hai con số trong các cuộc thăm dò trước Ngày bầu cử. Tỷ lệ cử tri trẻ đi bỏ phiếu sớm đạt mức kỷ lục, được xem là yếu tố quyết định giúp ông giành chiến thắng.

Chưa đầy một giờ sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa tối thứ Ba, kết quả rõ ràng: nỗ lực của Mamdani đã được đền đáp, đưa ông trở thành gương mặt đại diện cho một thế hệ lãnh đạo mới của thành phố New York.

Những người ủng hộ reo hò tại bữa tiệc mừng chiến thắng của Mamdani vào tối thứ Ba. Keren Carrión/NPR

Cuộc đua thị trưởng New York: Kịch tính, bất ngờ và bước ngoặt lịch sử
Cuộc đua vào vị trí thị trưởng thành phố New York năm 2025 diễn ra với hàng loạt diễn biến kịch tính, những cuộc đối đầu gay gắt và các liên minh đầy bất ngờ. Không khí sôi động của chiến dịch đã tiếp thêm năng lượng cho cử tri, với hơn hai triệu phiếu bầu được ghi nhận, con số cao nhất kể từ năm 1969, theo Hội đồng Bầu cử thành phố New York.

Thị trưởng đương nhiệm Eric Adams, đảng viên Dân chủ, ban đầu tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai bất chấp nhiệm kỳ đầu đầy tai tiếng và tỷ lệ ủng hộ ở mức thấp kỷ lục. Sau khi chính quyền Trump bác bỏ cáo buộc tham nhũng đối với ông, Adams tuyên bố tái tranh cử vào tháng 6, lần này với tư cách ứng cử viên độc lập, qua đó tránh được vòng sơ bộ đảng Dân chủ, nơi Mamdani đã đánh bại Andrew Cuomo.

Chiến thắng của Mamdani trong vòng sơ bộ được xem là một cú sốc đối với giới chính trị truyền thống, bởi Cuomo, 67 tuổi, là con trai của cựu Thống đốc ba nhiệm kỳ Mario Cuomo và bản thân ông từng lãnh đạo bang New York trong một thập kỷ, từ năm 2011 đến 2021.

Cuomo từ chức thống đốc năm 2021 sau loạt cáo buộc quấy rối tình dục và những tranh cãi xoay quanh việc quản lý các viện dưỡng lão trong đại dịch COVID-19, dù ông phủ nhận mọi hành vi sai trái. Với nỗ lực trở lại chính trường, Cuomo tuyên bố tranh cử thị trưởng vào tháng 3 năm nay, cho rằng New York đang “trong khủng hoảng” và cần “một sự lãnh đạo hiệu quả”. Cương lĩnh của ông tập trung vào các vấn đề an toàn công cộng, nhà ở giá cả phải chăng, chăm sóc sức khỏe và chống chủ nghĩa bài Do Thái, với lập trường ôn hòa hơn so với Mamdani.

Sau khi thất bại trong vòng sơ bộ, Cuomo tiếp tục tái tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập nhằm thu hút cử tri trung dung, đồng thời nhận được sự ủng hộ của Eric Adams, người rút khỏi cuộc đua vào cuối tháng 9. Khi đó, cuộc cạnh tranh thu hẹp còn ba ứng viên chính: Mamdani, Cuomo và Curtis Sliwa, người dẫn chương trình phát thanh 71 tuổi, sáng lập tổ chức tuần tra tàu điện ngầm Guardian Angels, và là đại diện duy nhất của đảng Cộng hòa.

Sliwa, từng đối đầu với Adams năm 2021, vẫn kiên quyết ở lại đường đua dù liên tục xếp thứ ba trong các cuộc thăm dò và chịu áp lực rút lui từ chính đảng của mình. Nhiều người lo ngại việc ông tiếp tục tranh cử sẽ phân tán phiếu của Cuomo, gián tiếp giúp Mamdani chiến thắng.

Ba ứng viên đã tham gia hai cuộc tranh luận trực tiếp vào tháng 10, nơi Mamdani và Cuomo liên tục đấu khẩu về kinh nghiệm và liêm chính chính trị, trong khi Sliwa cố gắng miêu tả cả hai là “hai mặt của cùng một đồng tiền”.

Cuộc bầu cử hôm thứ Ba được xem là thời khắc bản lề đối với thành phố New York theo khuynh hướng tự do và đảng Dân chủ trên toàn quốc, trong bối cảnh chính quyền Trump tiếp tục gây sức ép lên các thành phố do đảng Dân chủ lãnh đạo, từ việc cắt giảm ngân sách liên bang đến triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia.

Zohran Mamdani chụp ảnh tự sướng với một phụ nữ trẻ sau khi phát biểu tại một cuộc họp báo vào ngày 26 tháng 9 tại thành phố New York. Ảnh: Michael M. Santiago/Getty Images.

Chiến thắng của Mamdani: Dấu ấn thế hệ và sức sống mới của nền dân chủ đô thị Mỹ
Sự quan trọng và nhiệt huyết của cử tri trong cuộc bầu cử này đã thể hiện rõ ngay cả trước Ngày bầu cử. Hội đồng Bầu cử thành phố New York cho biết có tới 735.317 cử tri bỏ phiếu sớm, cao gấp năm lần so với năm 2021, một minh chứng cho sức hút đặc biệt của cuộc đua và khát vọng thay đổi sâu sắc trong lòng cử tri.

Với Mamdani, chiến thắng không chỉ là một bước ngoặt cá nhân mà còn là tuyên bố của một thế hệ chính trị mới, trẻ hơn, đa dạng hơn và sẵn sàng thách thức những cấu trúc quyền lực truyền thống của đảng Dân chủ tại các đô thị lớn.

Sự trỗi dậy của ông cho thấy cánh tả tiến bộ đang dần chuyển từ phong trào xã hội sang quyền lực thể chế, đồng thời phản ánh tinh thần dân chủ cơ sở đang hồi sinh giữa bối cảnh chính trị Mỹ ngày càng phân cực. Từ Brooklyn, nơi tiếng reo hò vang lên trong đêm chiến thắng, đến khắp các thành phố lớn trên toàn quốc, thông điệp của Mamdani vang vọng như lời khẳng định rằng một thế hệ mới của nước Mỹ đã chính thức bước ra ánh sáng chính trị.

Daisy N.