Theo hãng thông tấn TASS, ngày 1/9/2023, Cơ quan hàng không vũ trụ Nga Roscosmos thông báo, Nga đã đưa siêu tên lửa Sarmat vào trạng thái nhận nhiệm vụ chiến đấu ở Nga. Thông tin đưa ra tại một sự kiện ở thủ đô Moskva, nhưng không nêu cụ thể thời điểm tổ hợp được triển khai. Quyết định trên được đưa ra sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 6 khẳng định, Nga sẽ “sớm” triển khai hệ thống tên lửa Sarmat. Ông cho biết, Sarmat là “siêu vũ khí”, khiến kẻ địch phải “suy nghĩ thật kỹ trước khi hành động”.
RS-28 Sarmat là hệ thống tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) thế hệ tiếp theo của Nga, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và hệ thống đa đầu đạn. Ông Vladimir Degtyar, kỹ sư trưởng tại Cục Thiết kế Tên lửa Makeyev cho hay, Sarmat được thiết kế để có thể tiếp tục bay theo quỹ đạo trước đó ngay cả khi bị đánh chặn.
RS-28 Sarmat là hệ thống tên lửa đặt trong hầm phóng hiện đại của Nga, được trang bị ICBM, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và hệ thống đa đầu đạn. Với tầm bay 18.000 km, Sarmat có thể vươn đến hầu hết mọi địa điểm trên trái đất. Tên lửa này được phát triển để thay thế ICBM R-36M2 Voyevoda, vốn hoạt động trong Lực lượng Tên lửa Chiến lược từ năm 1988.
Đây là một trong 6 “siêu vũ khí” được Tổng thống Putin giới thiệu đầu năm 2018, từng trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm trước lần phóng thử thành công quả đạn hoàn chỉnh ngày 20/4/2022. Lần thử tên lửa hoàn chỉnh thứ hai diễn ra ngày 20/2, nhưng dường như gặp sự cố.
Mỗi quả đạn Sarmat dài 35,5 m, có đường kính 3 m, mang lượng nhiên liệu nặng 178 tấn và đạt tầm bắn trên 18.000 km. Đầu đạn cơ bản của Sarmat mạnh tương đương 50 triệu tấn thuốc nổ TNT, được trang bị nhiều loại mồi bẫy để đánh lừa hệ thống phòng thủ đối phương. Các đầu đạn có tốc độ tối đa hơn 25.000 km/h, sử dụng hệ thống dẫn đường độc lập để tấn công nhiều mục tiêu khác nhau, cũng như có thể tự chuyển hướng trong giai đoạn hồi quyển để tránh bị đánh chặn.
Chuyên gia Vladimir Degtyar – kỹ sư trưởng tại Cục Thiết kế Tên lửa Makeyev, nơi phát triển RS-28 chia sẻ: “Hệ thống điều khiển đường bay của Sarmat có khả năng điều chỉnh quỹ đạo thông qua GLONASS (hệ thống định vị toàn cầu dựa trên vệ tinh GPS, Galileo và BeiDou của Nga), giúp đảm bảo độ chính xác cao, kể cả sau khi bị tên lửa phòng không tác động. Thậm chí, Sarmat rất khó bị phát hiện ra vì chúng được thiết kế để ẩn mình khi đang bay, cả trong lẫn bên ngoài bầu khí quyển trái đất”.
Tên lửa Sarmat có thể xóa sổ một phần ‘lục địa thù địch’
Quan chức Nga cho rằng siêu tên lửa Sarmat có uy lực mạnh, đủ sức hủy diệt khu vực rộng lớn của những quốc gia đối địch với Moskva. “Một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) Sarmat đủ sức phá hủy một nửa bờ biển của lục địa thù địch với chúng ta”, Tổng giám đốc tập đoàn Không gian Nhà nước Nga (Roscosmos) Dmitry Rogozin nói hôm qua. Tuy nhiên, ông không nói rõ “lục địa thù địch” này là ở đâu.
Phát biểu được Rogozin đưa ra một tháng sau khi Nga lần đầu phóng thử tên lửa Sarmat hoàn chỉnh từ sân bay vũ trụ Plesetsk ở phía bắc đất nước. Tổng thống Vladimir Putin khi đó nói rằng tên lửa Sarmat “có thể bắn trúng bất cứ mục tiêu nào trên Trái Đất”.
Giới chức Nga tháng trước cho biết dây chuyền sản xuất hàng loạt tên lửa RS-28 Sarmat đã sẵn sàng vận hành và những quả đạn đầu tiên dự kiến được biên chế cho một đơn vị ở tỉnh Krasnoyarsk, cách thủ đô Moskva khoảng 3.000 km về phía đông, trong mùa thu năm nay.
Tướng Sergey Karakaev, tư lệnh Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga, cho biết tên lửa Sarmat cũng có thể mang được nhiều đầu đạn siêu vượt âm Avangard, giúp chúng đánh bại bất cứ hệ thống phòng thủ nào trên thế giới hiện nay.
Nhà báo Matthew Dooley trong bài viết chuyên mục trên báo Express ngày 1/9 cho rằng hệ thống tên lửa chiến lược RS-28 Sarmat của Nga có khả năng hủy diệt London trong 6 phút.
Tổng cộng 46 hệ thống tên lửa Sarmat sẽ được bàn giao cho quân đội Nga. Chúng sẽ được đặt trong hầm phóng của tên lửa R-36M2 Voyevoda đời cũ do Liên Xô phát triển, giúp tiết kiệm nguồn lực và thời gian triển khai. Giới chuyên gia nhận định, một khi Sarmat được triển khai, hệ thống này sẽ trở thành một lá chắn đáng tin cậy cho Nga trong bối cảnh tình hình địa chính trị toàn cầu vô cùng phức tạp. Đây sẽ là nhân tố chính trong năng lực răn đe hạt nhân của nước này và là lý do để nối lại các cuộc đàm phán thực sự về việc cắt giảm kho vũ khí hạt nhân toàn cầu.
Mẫu tên lửa đạn đạo Nga có tầm bắn bao phủ toàn cầu. Video: BQP Nga.
Chy Lê