Ngày 19/9/2024, để phát triển kinh tế ven sông, cũng như đánh thức khu đất giá trị nhất còn sót lại ven sông Sài Gòn, nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đã đến tham gia buổi thảo luận – chia sẻ về “Dự án cải tạo cảng Khánh Hội: Các yếu tố tạo nên sự thành công” được Đại học Kinh tế TP.HCM phối hợp cùng tổ chức ADEME trực thuộc Bộ Chuyển đổi sinh thái và Liên kết vùng (Pháp) và Công ty Terao Asia tổ chức.
Cải tạo cảng Khánh Hội thành đô thị bền vững, sáng tạo
Theo TS. Kiến trúc sư Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng phòng Quy hoạch chung, Sở QH-KT TP.HCM, cần cải tạo, tái thiết khu cảng Khánh Hội có những giá trị văn hóa, lịch sử, chiều sâu của phát triển, công nghệ tiên phong và đột phá. Tuy nhiên, song song đó thì phải giải quyết bài toán quỹ đất, giao thông, mô hình TOD, phát triển giao thông công cộng, kết nối giao thông liên vùng dọc bờ sông.
“Dự án sẽ tái thiết theo hướng trở thành khu chức năng hỗn hợp, có đổi mới sáng tạo, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, dịch vụ logistic, du lịch, có những công trình tiện ích cho người dân như công viên giải trí, văn hóa mang nét đặc sắc và cạnh tranh của khu trung tâm quốc tế” – TS. Kiến trúc sư Nguyễn Anh Tuấn cho biết tại buổi thảo luận.
“Cảng là món quà vô giá mà thiên nhiên ban tặng cho chúng ta khi dòng sông Sài Gòn dẫn sâu vào nội đô, có cảng tiếp nhận được tàu lớn. Nói đến khu cảng này là nói đến cửa ngõ thông thương từ TP.HCM ra quốc tế” – ông Nguyễn Hải Linh, Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội BĐS TP.HCM nói thêm
Theo ông Linh, cảng Khánh Hội sẽ nâng tầm TP, kế thừa, tiếp nối từ hiện tại đến tương lai. Đây sẽ là một khu cảng mà chúng ta có thể phát triển thành trung tâm du lịch quốc tế đa chức năng. Đồng thời giải quyết những vấn đề TP.HCM còn đang thiếu về du lịch như ẩm thực về đêm, các bảo tàng ven sông Sài Gòn, trung tâm mua sắm và những khu đa phức hợp khác.
“Ngoài ra, chúng ta phải cân nhắc thật kỹ vì đây là cảng quốc tế, tiếp nhận tàu khách quốc tế và liên quan đến tĩnh không của cầu Thủ Thiêm 4 trong tương lai. Cầu này cao hay thấp là do định hướng nơi đây có tiếp nhận tàu khách hay không nên cần thảo luận kỹ” – ông Linh phân tích.
Phải lựa chọn kỹ lưỡng để Cảng Khánh Hội có giá trị nhất ven sông Sài Gòn
“Chúng ta phải tư duy khu vực cảng Khánh Hội này là “của để dành” không phải chỉ cho quận 4 mà cho cả TP.HCM và toàn vùng. Tôi đồng ý khu vực này cần bổ sung các chức năng, kể cả nhà hát và các công trình nhưng công trình nào thì phải lựa chọn kỹ lưỡng vì không đủ không gian cho chúng ta “nhét” tất cả những gì chúng ta muốn” – KTS. Ngô Anh Vũ, Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng TP.HCM lưu ý.
Theo ông Vũ, các công trình ở đây cần tạo ra giá trị cho cư dân chứ không chỉ phục vụ cho các chủ bất động sản dọc theo cảng. Công trình đó cũng phải tạo được thương hiệu cho TP.HCM nói chung và quận 4 nói riêng khi giới thiệu với bạn bè thế giới.
“Chúng ta phải giải quyết cả vấn đề giao thông và ngập nước. Hiện nay, khu cảng ở quận 4 này là đất trống và sẽ hình thành các đô thị hiện đại trong tương lai đối diện bên kia bờ Thủ Thiêm. Tuy nhiên, sau lưng khu cảng phía quận 4 là khu vực có mật độ dân cư hiện hữu cao nên việc làm sao hài hòa không gian và yếu tố văn hóa là rất quan trọng” – ông Vũ phân tích.
Bên cạnh đó, ông Vũ cho rằng việc chuyển đổi phải đưa được các chức năng có giá trị cao vào khu vực này như giáo dục, y tế, thương mại, phát triển số, kỹ thuật cao, kinh tế xanh để nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Ông Lê Hữu Luận, nguyên Giám đốc Trung tâm tổ chức biểu diễn và điện ảnh (Sở Văn hóa- Thể thao TPHCM) có đề xuất nên xây dựng nhà hát và bảo tàng dọc khu cảng Sài Gòn – Khánh Hội để tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, bảo tồn các di sản văn hóa và tạo không gian nghệ thuật đa dạng.
“Chúng ta cần phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch sinh thái đường sông giúp khám phá và trải nghiệm văn hóa, ẩm thực địa phương. Tổ chức các sự kiện văn hóa, lễ hội thể thao dưới nước để đẩy mạnh du lịch, thể thao giúp thu hút khách quốc tế. Đồng thời, xây dựng chính sách ưu đãi đầu tư phát triển ven sông hướng biển. Các chính sách này có thể bao gồm việc cho thuê đất, miễn giảm thuế và hỗ trợ vay vốn” – ông Nguyễn Trần Hữu Thắng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp huyện Nhà Bè góp ý.
Các chuyên gia nước ngoài đóng góp tại Hội thảo
Tại hội thảo, TS. Đinh Công Khải, Phó Giám đốc UEH cho biết, là một trong những đại học uy tín hàng đầu Việt Nam, UEH hiểu rõ vai trò của mình trong hành trình phát triển giáo dục toàn diện, nghiên cứu vì lợi ích cộng đồng để chung tay giải quyết những thách thức ở địa phương và trong khu vực, góp phần tạo ra cáctác động tích cực đến xã hội.
Cùng với tổ chức ADEME và Công ty Terao Asia (Singapore), UEH-ISCM mong muốn sẽ tìm ra giải pháp quy hoạch hiệu quả nhất nhằm khai thác tối đa các tiềm năng về du lịch, thương mại, dịch vụ mới tại cảng Khánh Hội, mà vẫn đảm bảo việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.
Cùng quan điểm, một số chuyên gia chỉ ra rằng, cảng Khánh Hội, TP Hồ Chí Minh, có nhiều tiềm năng cải tạo và làm đẹp để trở thành một khu vực phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; trong đó, khu vực này có thể vừa là nơi bảo tồn di sản văn hóa với thương mại; vừa là điểm đến du lịch năng động với không gian công cộng xanh rộng lớn.
Mặt khác, cảng Khánh Hội còn có thể đặt mục tiêu xây dựng hạ tầng cảng hiện đại để đón sự gia tăng lưu lượng tàu du lịch quốc tế, cũng như thúc đẩy giao thông đường thủy trên địa bàn TP Hồ Chí Minh kết nối nội đô và liên tỉnh. Nếu mục tiêu này được nghiên cứu xây dựng và hiện thực hóa sẽ chứng minh cho chiến lược tái phát triển cảng Khánh Hội mang lại lợi ích kinh tế cho TP Hồ Chí Minh, đồng thời tạo cơ hội gia tăng lợi nhuận cho nhà đầu tư và khả thi cho tổ chức tài chính tham gia dự án.
Minh Trung