(Đà Nẵng). Luật Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, số 93/2025/QH15, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2025 quy định cụ thể chính sách, biện pháp bảo đảm phát triển khoa học, công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đã và đang được cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng nói chung, cả nước nói chung mong đợi.
Trong phạm vi quản lý nhà nước về hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật quy định trong trường hợp thực sự cần thiết, sẽ áp dụng “tiền kiểm” nhưng nhất quán với tinh thần không làm cản trở hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, bảo đảm quyền tự chủ và trách nhiệm với giải pháp, sản phẩm của tổ chức, doanh nghiệp, hay cá nhân. Nguyên tắc chung của quản lý nhà nước với hoạt động này là “hậu kiểm”, và chỉ tập trung đánh giá vào kết quả làm được, không can thiệp sâu vào phương pháp, quy trình thực hiện.Luật cũng quy định rõ những nội hàm “khởi nghiệp”, “doanh nghiệp khởi nghiệp”, “khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, “doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, “trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, “trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, “trung tâm khoa học công nghệ”, để có quy định riêng cho từng khái niệm, …
Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵn Hồ Quang Bửu ; Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Đà Nẵng, ông Phạm Ngọc Sinh đều nhấn mạnh rằng, từ 1/10/2025 tới đây sẽ có rất nhiều thay đổi khi Luật Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025 có hiệu lực. Đặc biệt, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 (ngày 1/8/2025), đang trong quá trình hoàn thiện và cũng sẽ có hiệu lực từ 1/10/2025), sẽ cởi trói, tháo nhiều điểm nghẽn. Cơ chế chính quyền đặt hàng cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo cũng sẽ thông thoáng hơn. Nhà nước đặt hàng – Nhà nước cùng làm với doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.
“Chắc chắn là chính quyền sẽ có nhiều đơn hàng cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, ông Hồ Quang Bửu cho biết.
Hành trình thương mại sản phẩm khởi nghiệp
Chiều ngày 12/8, lãnh đạo UBND thành phố, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đã có buổi gặp gỡ với 60 doanh nghiệp cộng đồng khởi nghiệp Đà Nẵng.
Chủ đề của buổi gặp gỡ là “Hành trình thương mại sản phẩm khởi nghiệp”. Một vấn đề rất thiết thực, bởi lâu nay, các “Startup vẫn đang mắc kẹt giữa ý tưởng và thị trường; Nhà đầu tư thì kẹt vốn sau vòng seed. Bà đỡ chính quyền lúng túng trong đánh giá các chính sách hỗ trợ có hiệu quả hay không ?”, ông Vũ Tiến Dũng, Giám đốc Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Fundgo tại Đà Nẵng.
Vòng Seed là giai đoạn đặc biệt quan trọng với ý nghĩa “khởi nghiệp”: Phát triển sản phẩm, nghiên cứu thị trường và xây dựng nền tảng doanh nghiệp ban đầu, bao gồm hình thành đội ngũ, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm, đi vào tối ưu hóa mô hình kinh doanh để hướng tới lợi nhuận(Seed còn được gọi là vòng Series A, hay giai đoạn hạt giống).
Ông Vũ Tiến Dũng cùng nhiều đại diện doanh nghiệp khởi nghiệp kiến nghị thẳng thắn: Sở, ban, ngành, các tổ chức của thành phố cần có đơn đặt hàng với yêu cầu, nhu cầu là giải pháp “giải cho nhiều bài toán” mà thực tế phát triển đang rất cần giải được giải quyết. Tinh thần chung là “GovTech, bài toán mở, Sở, ngành hãy là những “khách hàng đầu tiên”.
Kèm theo đó, chính quyền hỗ trợ về hạ tầng để thử nghiệm sản phẩm công nghệ (Sandbox). Giai đoạn dùng thử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các Startup, bởi từ đó phát triển hoàn thiện giải pháp, xác thực sản phẩm đáp ứng đúng nhu cầu mà thị trường đang cần đến.
“Chúng tôi từng trải qua giai đoạn này, nhưng sản phẩm chúng tôi làm việc trên môi trường ứng dụng của khách hàng. Điều lo nhất, doanh nghiệp có thể gỡ ứng dụng của chúng tôi bất cứ lúc nào. Anh em lúc đó bàn nhau mua quà tặng. Cả văn phòng công ty chất đầy sản phẩm quạt điện Asia, nước ngọt để tặng khách hàng. Chúng tôi cố gắng xin khách hàng thời gian để hoàn thiện hơn sản phẩm”, ông Vũ Tiến Dũng kể.
Cũng theo ông Dũng, Sandbox cũng có thể là “Bà Nà, Mỹ Khê, Hội An, … những không gian thực nghiệm (sandbox thực địa) cho các dự án khởi nghiệp, đi kèm cơ chế giám sát, kiểm thử thử, đánh giá đúng/ sai và điều chỉnh. Trụ sở làm việc cũ, không gian sinh hoạt cộng đồng (trước đây, nay sáp nhập có dôi dư) có thể trở thành coworking ( không gian làm việc chung), trung tâm demo (demonstration = nơi trình diễn, giới thiệu hoặc dùng thử sản phẩm).
Phân loại Startup, “chọn” Mentor trong huấn luyện, dẫn dắt và sớm có một không gian trưng bày riêng cho khởi nghiệp
Bà Trần Mỹ Quyên (Giám đốc Công ty TNHH Thịnh Minh An), doanh nghiệp khởi nghiệp chuyên tiêu thụ và phân phối sản phảm Gỗ thủ công mỹ nghệ đồng ý với đề xuất “gia tăng mạnh hơn” đơn đặt hàng, với những yêu cầu thật cụ thể cho doanh nghiệp khởi nghiệp, và nhấn mạnh thêm: Trong hỗ trợ, ươm tạo khởi nghiệp, cần chú ý đến các yếu tố như loại hình, quy mô doanh nghiệp khởi nghiệp, nên ưu tiên doanh nghiệp khởi nghiệp mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng. Đặc biệt, khởi nghiệp mà giải quyết được việc làm cho người yếu thế (khuyết tật, phụ nữ làm mẹ đơn thân, người nghèo/hộ nghèo), doanh nghiệp khởi nghiệp hướng đến sản phẩm Xanh và phát triển bền vững. Ưu tiên hơn quan tâm hơn đến chủ doanh nghiệp khởi nghiệp là Nữ giới.
Cần phân kỳ giai đoạn và có định hướng, huấn luyện, dẫn dắt sát đối tượng khởi nghiệp. Do đặc thù, cần chia Nhóm doanh nghiệp ngay khi bắt đầu khởi sự (theo từng lĩnh vực, ví dụ: Nông nghiệp, Du lịch, Công nghệ, hay Dịch vụ) để ươm tạo, hỗ trợ thì sẽ hiệu quả hơn, … là đề xuất, cũng được bà Trần Mỹ Quyên đề đạt trong ý kiến của mình. Nhiều chia sẻ khác cũng đồng tình. Theo bà Võ Thị Kim Oanh – Giám đốc Quỹ đầu tư Summit capital, bổ sung thêm: Các dự án khởi nghiệp luôn rất cần những Mentor (người cố vấn, hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức, …) giàu kinh nghiệm,”chất lượng”, không nhất thiết chỉ là “Người đi dạy” thuần túy.
Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Phương Linh, Giám đốc Phát triển Bền Vững (Công ty CAS, doanh nghiệp hoạt động với các lĩnh vực Năng lượng tái tạo; Nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu ; Dịch vụ sinh thái và xanh hóa; Lưới điện thông minh) và ông Vũ Tiến Dũng, nêu quan điểm “Đà Nẵng cần có một Kiến trúc sư trưởng, đảm nhận vai trò dẫn dắt, định hướng.Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Đà Nẵng cần có “tầm nhìn” chiến lược hơn. Kể cả thành lập Tổ công nghệ chiến lược (chuẩn hóa – thẩm định dự án).
Đà Nẵng cần có một đầu mối tập hợp được các nguồn lực trong hệ sinh thái. Tạo mối liên kết từ chính quyền và sở, ngành chức năng của thành phố, các địa chỉ ươm tạo, các ngân hàng, đến doanh nghiệp khởi nghiệp ở khu vực tư, kết nối phong trào khởi nghiệp từ giảng đường đại học, … từ đó tránh được tình trạng rời rạc, không có sự phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau, trong cùng hệ sinh thái nhưng không hề biết sản phẩm (khởi nghiệp) của nhau để cùng liên kết, cộng hưởng nội lực. Các Quỹ đầu tư trên địa bàn cũng cần liên minh lại, tạo bên sức mạnh chung, kích hoạt hiệu quả được nhiều kênh vốn, từ vốn đối tác liên kết (như các trường Đại học), các Quỹ tư nhân, nguồn quỹ từ ngân sách thành phố, kinh phí cho sự nghiệp khoa học-công nghệ, ….
Đà Nẵng cần có một không gian trưng bày các sản phẩm khởi nghiệp để cộng đồng biết, đánh giá, thậm chí “dám dùng thử”, đây là yếu tố không thể thiếu trong hành trình thương mại sản phẩm khởi nghiệp. Đây cũng là ý kiến được nhiều chủ doanh nghiệp startup nêu tại buổi gặp mặt chiều hôm qua 12/8/2025.
Ông Đỗ Quý Sự, Chủ tịch HĐ Quản Trị Công ty cổ phần công nghệ FiveSS (doanh nghiệp cung ứng nền tảng ứng dụng kết nối dịch vụ xây dựng, chăm sóc nhà) đồng tình với đề xuất “Đà Nẵng cần có một không gian trưng bày sản phẩm của cộng đồng khởi nghiệp”, cộng đồng dễ dàng nhận biết và có thể dùng thử. Nhiều sản phẩm khởi nghiệp thời gian qua thất bại là do chưa tạo dựng được niềm tin đối với cộng đồng, người dùng còn ngần ngại, không có niềm tin, thậm chí không biết đến, dẫn tới không thể ủng hộ sản phẩm, dù mới là bước dùng thử.
Đừng khởi nghiệp vói tinh thần nóng vội
Ông Vũ Tiến Dũng, Giám đốc Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Fundgo tại Đà Nẵng, nhấn mạnh thực trạng, hiện tại nhiều sản phẩm và giải pháp không có người mua, đồng nghĩa không thương mại hóa cái mà doanh nghiệp khởi nghiệp làm ra, dẫn đến các hệ lụy nhà đầu tư không thể thoái vốn, doanh nghiệp khởi nghiệp phải phá sản.
Câu chuyện có xuất phát điểm từ chỗ “không lắng nghe khách hàng, thiếu sự chăm sóc tận tâm, không nghiên cứu, ít ra là tìm hiểu sản phẩm mà mình làm ra đang ở trong giai đoạn nào ? sắp đi vào hoàn thiện hay khách hàng sắp “gỡ” bỏ”. Kể cả câu chuyện đã từng diễn ra là khách hàng bực mình, không hài lòng, giải pháp, bởi chẳng giải quyết được gì (cho họ), còn làm hao tốn tài nguyên, công sức, thời gian và dọa sẽ “đốt” cả công ty (nơi cung ứng giải pháp). Bà Lê Mỹ Nga, CEO, WeAngels Innovation Capital – kết luận: Hãy lắng nghe (những yêu cầu, đòi hỏi, đề nghị (từ chính thị trường, từ người dùng sản phẩm của bạn). Đừng để ý nhiều đến hành vị mua hàng mà hãy làm rõ động cơ chọn và quyết định mua món hàng đó của người dùng, là gì ?.
Ông Nguyễn Bão Quốc , Founder & CEO Công ty BQ Training (Chuyên tư vấn, cố vấn và đào tạo chiến lược cho doanh nghiệp SMEs, khởi nghiệp) nhấn mạnh rằng đã khởi nghiệp thì không được phép bắt đầu với tinh thần nóng vội.
Trong từng giai đoạn ươm tạo, huấn luyện, hỗ trợ cần chú ý hơn đến đặc thù của từng dự án khởi nghiệp, lĩnh vực nào (Nông nghiệp , Dược liệu, …) dự án mới bắt đầu, đang thai nghén, hay đã hình thành “xương thịt”, có sản phẩm …Hãy hỗ trợ chủ dự án khởi nghiệp trên nguyên tắc làm rõ từng nhóm vấn đề sẽ thực hiện ươm tạo, huấn luyện, chủ dự án khởi nghiệp tùy chọn vấn đề đang là sự quan tâm của bản thân chính mình, để tham gia.
“Cần có một bộ phận đủ “chuyên môn sâu“ để đảm nhận sứ mệnh từ phân loại mô hình, cấp độ khởi nghiệp, lĩnh vực khởi nghiệp để cố vấn, tư vấn từ chiến lược đến thị trường, tìm kiếm kênh tài chính một cách phù hợp”, bà Lê Mỹ Nga, CEO, WeAngels Innovation Capital nhấn mạnh thêm.
Cuộc gặp gỡ giữa Chính quyền, Cơ quan quản lý, Ngành chức năng với cộng đồng khởi nghiệp chiều 12/8/2025 là lần gặp gỡ thứ 2, tuân thủ mục tiêu từng bước xây dựng nền tảng cho một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững, cổ vũ tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ và doanh nghiệp địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của thành phố trong kỷ nguyên số.
Trong bối cảnh mới, tỉnh Quảng Nam từng là địa phương dẫn đầu về tổ chức TechFest và phát triển mạng lưới; thành phố Đà Nẵng (năm 2025) xếp thứ 766 trong top 1.000 thành phố tiêu biểu toàn cầu về Hệ sinh thái khởi nghiệp theo xếp hạng của Trung tâm Nghiên cứu và lập bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu StartupBlink. Trước đó, liên tiếp 4 năm liền, Đà Nẵng được vinh danh Thành phố hấp dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (nay 2 địa phương đã sáp nhập) ; cuộc gặp gỡ thể hiện tinh thần cầu thị và lắng nghe những trăn trở, kỳ vọng từ chính cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp nói chung, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đây là nền tảng đầu tiên, là cam kết, kim chỉ nam, đồng thời cũng là chiến lược mà lãnh đạo thành phố kiên định theo đuổi. Mục tiêu Đà Nẵng sẽ Thành phố của đổi mới sáng tạo đã và đang có được động lực phát triển bền vững.
“Đà Nẵng luôn mong muốn không ngừng đẩy mạnh liên kết các thành tố trong Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, liên kết các Hệ sinh thái khởi nghiệp quốc tế, quốc gia; Tiếp cận với các nguồn lực chuyên gia, các nhà đầu tư, nguồn vốn và công nghệ trong nước và quốc tế; Thu hút và phát triển mạnh mẽ cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thành phố”, ông Hồ Quang Bửu – Phó Chủ tịch UBND thành phố, khẳng định như trên trong phát biểu tại Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng – SURF 2025, vừa qua./.
Trần Ngọc