Na Uy không giảm giá khí đốt bán cho các nước châu Âu. Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron vừa lên tiếng rằng Pháp và Anh sẽ phải đối mặt với ‘những vấn đề nghiêm trọng’ nếu hai nước không thể nói liệu bên kia là bạn hay thù. Rạn nứt trong Liên minh châu Âu có lẽ mới là mục tiêu Tổng thống Nga Vladimir Putin mong muốn.
Lời bình luận của Tổng thống Macron được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Anh Liz Truss, ứng viên sáng giá làm thủ tướng Anh nói với nhóm lãnh đạo đảng Bảo thủ vào thứ năm rằng nhóm của bà “vẫn chưa xem xét” liệu tổng thống Pháp là “bạn hay thù”.
Ngoại trưởng Truss phát biểu trong cuộc họp nội bộ của đảng Bảo thủ rằng với tư cách là thủ tướng Anh, bà sẽ đánh giá Macron bằng “hành động chứ không phải lời nói”.
Khi được hỏi về phản ứng của mình, Tổng thống Macron, trong chuyến thăm chính thức đến Algeria, nói rằng: Nếu Pháp và Anh “không thể nói liệu họ là bạn hay thù thì chúng ta đang phải đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng”.
Dù vậy, Macron vẫn cho biết một cách ngoại giao rằng Vương quốc Anh luôn là “một quốc gia thân thiện” và là đồng minh mạnh mẽ của Pháp “bất kể các nhà lãnh đạo của nước này như thế nào, và đôi khi bất chấp các nhà lãnh đạo hay bất cứ sai lầm nhỏ nào mà họ có thể mắc phải trong bài phát biểu kín”.
Nhưng các cựu quan chức ngoại giao cấp cao và một cựu bộ trưởng Pháp đã lên án nhận xét của bà Truss, nói rằng việc một người có khả năng trở thành thủ tướng tiếp theo của Anh chê bai một đồng minh quan trọng là vô trách nhiệm và bình luận đó sẽ gây tổn hại thêm cho các mối quan hệ xuyên eo biển Manche.
Peter Ricketts, một cựu đại sứ Anh tại Paris, cho biết những bình luận của Truss đã bị hiểu sai. Ông nói: “Chúng ta đang ở giai đoạn lựa chọn lãnh đạo Tory, nơi các ứng viên cần bắt đầu nhìn nhận bản thân và hành xử, với tư cách là những nhà lãnh đạo tương lai của đất nước”.
“Pháp là đồng minh quốc phòng và an ninh thân thiết nhất của chúng ta. Chúng tôi đã có cam kết 50 năm về việc thử nghiệm các đầu đạn hạt nhân của mình ở Pháp. Với tư cách là bộ trưởng ngoại giao của Anh, với tư cách là thủ tướng tiềm năng, việc xúc phạm tổng thống Pháp, pha trò rẻ tiền, ghi điểm ngớ ngẩn, rõ ràng là vô trách nhiệm”.
Nathalie Loiseau, cựu Bộ trưởng Pháp đặc trách châu Âu và hiện là chủ tịch hội đồng đối tác EU-Vương quốc Anh của nghị viện châu Âu, cho biết các bình luận không có lợi cho mối quan hệ tốt đẹp giữa các nước láng giềng cũng như không có lợi cho một người đứng đầu chính phủ trong tương lai.
Loiseau nói: “Với một nhà lãnh đạo tương lai, người ta mong đợi khả năng lãnh đạo. Và với một nữ chính khách tương lai, người ta mong đợi sự vững vàng. Nhận xét của bà ấy không thuộc loại nào cả”.
Bà Loiseau nói rằng các bình luận sẽ không làm gì để cải thiện quan hệ Anh-Pháp, vốn đã bị ảnh hưởng bởi Brexit và bất đồng song phương, nhưng lại nói thêm: “Từ nhiều năm nay, trong giao dịch với Vương quốc Anh, Pháp đã áp dụng một phương châm mà các bạn nợ chúng tôi: giữ bình tĩnh và tính duy trì”.
Căng thẳng hình thành trong hơn 5 năm đàm phán gay gắt về việc Vương quốc Anh rời khỏi EU đã trở nên trầm trọng hơn do một loạt các tranh chấp xuyên eo biển, bao gồm cả việc người di cư vượt biên bằng thuyền, giấy phép đánh cá và giao thức Bắc Ireland.
Các nhà phân tích cho rằng Paris không còn tin tưởng London sẽ giữ lời, trong khi London tin rằng Paris chỉ quan tâm đến việc trừng phạt vì Brexit. Hy vọng rằng mối quan hệ có thể được cải thiện sau sự ra đi của Boris Johnson có vẻ như không sớm được thực hiện.
Bà Loiseau đã tweet “Tôi hy vọng Liz Truss đã nói đùa. Mặc dù đó là một trò đùa rất ngớ ngẩn. Người duy nhất thích nghe loại bình luận này giữa hai nước là bạn bè, hàng xóm và đồng minh là Vladimir Putin. Tôi đề nghị không cho ông ấy một khoảnh khắc vui vẻ như vậy nữa”.
Sylvie Bermann, cựu đại sứ Pháp tại London, cho biết điều quan trọng là phải nhận ra rằng lời nói của Truss “là lời nói của một ứng cử viên”. Bà Bermann nói: “Các ứng cử viên tranh cử “có xu hướng nói những gì họ nghĩ rằng các cử tri của họ muốn nghe”.
Nhưng bà cho biết dường như không có khả năng Truss, người có thể là lãnh đạo đảng Bảo thủ mới vào ngày 5.9 và trở thành nữ thủ tướng thứ ba của Vương quốc Anh vào ngày hôm sau, sẽ làm tan băng trong quan hệ Anh-Pháp.
Bà Bermann nói: “Tất nhiên, chúng tôi sử dụng cụm từ của bà ấy, tức là sẽ đánh giá bà ấy bằng hành động chứ không phải lời nói”, đồng thời cho biết: “Nhưng có những bất đồng cơ bản giữa Anh và Pháp sẽ không biến mất. Và với những gì chúng tôi biết về quan điểm của bà ấy, tôi nghĩ rằng mọi thứ có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn”.
Rạn nứt trong Liên minh châu Âu có lẽ mới là mục tiêu mà Tổng thống Nga Vladimir Putin mong muốn.
The Cuong