Các nước Liên minh châu Âu (EU) không dễ để từ bỏ nguồn cung cấp dầu mỏ chất lượng cao và khí đốt giá rẻ của Nga. Theo báo cáo của Eurostat (cơ quan thống kê của Liên minh Châu Âu), mặc dù kim ngạch mua sắm các chế phẩm dầu mỏ Nga của các nước EU đã giảm gần 3 lần so với năm 2022, nhưng vào năm 2023, các nước EU vẫn bỏ ra tới 30 tỷ euro để mua sản phẩm dầu khí từ Nga.
Trong báo cáo, tổng giá thành sản phẩm nhiên liệu thô xuất sang châu Âu năm 2023 giảm 2,9 lần so với năm 2022 – năm mà ngân sách Nhà nước Nga thu được khoảng 90 tỷ euro từ nguồn cung hydrocarbon cho EU. Đồng thời, Chính phủ Nga cũng đã giảm đáng kể thị phần cung cấp khí đốt và dầu cho châu Âu.
Nếu vào năm 2021, khí đốt của Nga chiếm 40% lượng mua của châu Âu thì đến năm 2023, tỷ trọng này giảm xuống còn 8%. Về giá trị, xuất khẩu nhiên liệu xanh từ Liên bang Nga lên tới 16,7 tỷ euro, với những khách hàng chủ yếu là Hy Lạp, Bỉ và Hungary.
Chi phí mua dầu từ Nga của các nước Liên minh châu Âu giảm xuống còn 9,3 tỷ euro. Những khách hàng mua sản phẩm dầu mỏ chính của Liên bang Nga ở châu Âu là Hungary, Cộng hòa Séc, Slovakia, Bulgaria, Áo, Ba Lan và Hà Lan.
Ngoài sản phẩm dầu mỏ và khí đốt, nhiều nước EU cũng mua từ Nga các sản phẩm nhôm và niken, phân khoáng, kim loại quý và hóa chất vô cơ, với trị giá vào khoảng hơn 4 tỷ euro.
Trong đó, Tây Ban Nha, Pháp và Bỉ nằm trong số quốc gia tăng mạnh lượng mua LNG của Nga. Các cảng ở cả 3 quốc gia EU này tiếp tục nhận lượng khí đốt Nga từ nhà máy LNG Yamal. Tây Ban Nha, Pháp và Bỉ tiếp tục nhận lượng khí đốt Nga từ nhà máy LNG Yamal.
Theo giới chuyên gia, việc kim ngạch mua sắm hàng hóa Nga từ Liên minh châu Âu năm 2023 giảm đi không hoàn toàn xuất phát từ việc hai bên giảm khối lượng giao dịch, mà một phần là do giá cả các sản phẩm thế giới đã giảm đáng kể đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu như: Khí đốt, lithium, niken và một số mặt hàng khác.
Nếu sang năm 2024, kinh tế thế giới khởi sắc hơn khiến giá cả các mặt hàng trên thị trường thế giới tăng lên, kim ngạch giao dịch với Nga của các nước châu Âu sẽ lại tiếp tục tăng lên.
Chy Lê
