Theo Nghị định 85/2023 vừa được Chính phủ ban hành, các điều khoản liên quan đến thi thăng hạng viên chức trên toàn quốc đều được bãi bỏ. Viên chức được đăng ký xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp cao hơn nếu đáp ứng các tiêu chuẩn. Đầu tiên, họ phải được xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trong năm liền kề trước khi dự xét thăng hạng; không trong thời hạn kỷ luật.
Viên chức phải có năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để đảm nhận chức danh nghề nghiệp ở hạng cao hơn. Họ cũng phải có văn bằng, chứng chỉ, thời gian công tác tối thiểu. Ngoài tiêu chuẩn chung do Chính phủ quy định, viên chức dự xét thăng hạng cần đáp ứng điều kiện cụ thể do Bộ quản lý đưa ra.
Các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương quyết định chỉ tiêu thăng hạng phù hợp vị trí việc làm và cơ cấu viên chức. Nếu số viên chức dự xét thăng hạng nhiều hơn chỉ tiêu, các đơn vị sẽ ưu tiên người có thành tích cao hơn, nữ, dân tộc thiểu số, nhiều tuổi hơn, thời gian công tác nhiều hơn.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 7/12/2023, nhưng viên chức đã thi hoặc xét thăng hạng trước đó vẫn áp dụng theo quy định cũ trong thời hạn 6 tháng tiếp theo. Sau 6 tháng, nếu các đơn vị không hoàn thành phê duyệt kết quả thăng hạng viên chức đã thi hoặc xét thăng hạng thì phải thực hiện theo Nghị định này.
Theo Nghị định 115/2020, viên chức thi thăng hạng phải làm bốn bài thi gồm kiến thức chung 60 câu hỏi; ngoại ngữ 30 câu trắc nghiệm; tin học 30 câu trắc nghiệm và thi viết chuyên ngành. Nếu đơn vị tổ chức thi trắc nghiệm trên máy tính thì thí sinh không phải làm bài môn tin học. Viên chức có bằng trung cấp chuyên nghiệp, công nghệ thông tin, cũng được miễn thi tin học.
Đề xuất bỏ thi thăng hạng viên chức được Bộ Nội vụ nêu hồi tháng 5. Lý do toàn quốc có 1,8 triệu viên chức khiến kỳ thi thăng hạng hàng năm tốn kém, có nhiều tiêu cực. Hơn nữa, trong 6 năm (2012-2018) chỉ có 6 bộ tổ chức thi. Các địa phương cử viên chức tham gia các kỳ thi này, thay vì tự tổ chức. Chỉ có TP Hà Nội tổ chức thi. Những chức danh như kiến trúc sư, thẩm kế viên, đo đạc, địa chính, đạo diễn chưa được thi.
“Bỏ thi thăng hạng viên chức để giảm gánh nặng thi cử, tốn kém. Trên thế giới không có nước nào thi hay xét thăng hạng viên chức”, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nói hồi tháng 6 và nhấn mạnh, đang tính toán để thời gian tới bỏ cả thi và xét thăng hạng viên chức để trả lương theo vị trí việc làm.
Thùy Linh