Theo Reuters, ngày 5/9/2025, ông Anutin Charnvirakul đã chính thức trở thành Thủ tướng Thái Lan sau khi giành chiến thắng dễ dàng trong cuộc bỏ phiếu tại quốc hội, vượt qua ứng viên của đảng từng do gia tộc Shinawatra thống trị. Kết quả này khép lại một tuần lễ đầy hỗn loạn và bế tắc chính trị, đồng thời mở ra giai đoạn mới với nhiều câu hỏi về hướng đi tương lai của Thái Lan trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược khu vực ngày càng gay gắt.
Được sự hậu thuẫn quyết liệt từ phe đối lập, ông Anutin Charnvirakul dễ dàng vượt qua ngưỡng hơn một nửa số phiếu cần thiết tại Hạ viện để trở thành Thủ tướng, khép lại chuỗi ngày kịch tính và cuộc đua quyền lực mà ông đã đánh bại đảng từng thành công nhất trong lịch sử Thái Lan.
Nhà đàm phán lão luyện này từ lâu đã là trụ cột chính trị, khéo léo định vị đảng Bhumjaithai ở vị thế trung tâm giữa các nhóm tinh hoa đối lập để duy trì ảnh hưởng trong nhiều chính phủ liên minh.
Chiến thắng của ông trước ứng viên Chaikasem Nitisiri được coi là cú sốc đối với đảng Pheu Thai cầm quyền, lực lượng dân túy từng hùng mạnh gắn liền với tên tuổi tỷ phú Thaksin Shinawatra, người vừa rời Thái Lan sang Dubai sau nhiều năm sống lưu vong. Trong cuộc bỏ phiếu, ông Anutin dẫn đầu áp đảo với 63% số phiếu, gấp đôi kết quả của đối thủ.
Khi rời phòng họp, ông Anutin Charnvirakul lập tức bị một nhóm phóng viên vây quanh. Các trợ lý phải vất vả ngăn đám đông nhà báo xô đẩy, la hét khi ông chậm rãi tiến về phía chiếc xe đang chờ sẵn.
“Tôi sẽ làm việc chăm chỉ nhất, mỗi ngày, không nghỉ lễ, vì thời gian không còn nhiều nữa,” ông nói, khuôn mặt bừng sáng dưới ánh đèn flash liên hồi của máy ảnh. “Chúng ta phải nhanh chóng giải quyết vấn đề.”
Cuộc khủng hoảng của Pheu Thai bùng phát từ tháng 6, khi ông Anutin Charnvirakul rút khỏi liên minh, khiến chính phủ phải chật vật duy trì quyền lực với đa số mong manh trong bối cảnh biểu tình lan rộng và uy tín sụt giảm. Đòn giáng mạnh nhất đến vào tuần trước, khi tòa án phế truất Paetongtarn Shinawatra, con gái và nhân vật được chính cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra hậu thuẫn. Đây là vị thủ tướng thứ sáu thuộc gia tộc Shinawatra, hoặc gắn với gia tộc này, bị quân đội hay tư pháp buộc rời ghế.
Chiến thắng của Anutin lần này xuất phát từ một thỏa thuận chính trị với Đảng Nhân dân tiến bộ, lực lượng đối lập lớn nhất quốc hội, mà ông chinh phục bằng lời hứa tổ chức trưng cầu dân ý về cải cách hiến pháp và kêu gọi bầu cử sớm trong vòng bốn tháng.
Là con trai một cựu bộ trưởng nội các và từng điều hành doanh nghiệp xây dựng gia đình, Anutin, 58 tuổi, được xem là chính trị gia kỳ cựu. Ông từng giữ chức phó thủ tướng, bộ trưởng nội vụ và bộ trưởng y tế, nổi bật với vai trò “sa hoàng COVID-19” trong giai đoạn đại dịch.
Dù được đánh giá là trung thành với hoàng gia và mang xu hướng bảo thủ, ông lại tạo dấu ấn bằng chiến dịch phi hình sự hóa cần sa – bước đi mở đường cho sự bùng nổ của hàng nghìn cửa hàng kinh doanh cần sa trên khắp Thái Lan.
Trên cương vị thủ tướng, Anutin sẽ lãnh đạo một chính phủ thiểu số, trong đó Đảng Nhân dân sẽ không tham gia trực tiếp. Ông phải đối mặt với bài toán lớn: một nền kinh tế suy yếu vì tiêu dùng giảm, tín dụng thắt chặt và gánh nặng nợ hộ gia đình ngày càng cao.
Sự trỗi dậy nhanh chóng của ông cũng phản ánh tính toán chính trị của Thaksin, nhà môi giới quyền lực lâu năm và sự suy yếu rõ rệt của Pheu Thai, đảng từng thắng năm trong sáu kỳ bầu cử gần nhất nhưng đã mất dần sức hút đối với tầng lớp lao động vốn bị cuốn hút bởi các chính sách dân túy.
Dù chịu thất bại nặng nề, Pheu Thai khẳng định sẽ sớm trở lại chính trường. “Chúng tôi sẽ trở lại để hoàn thành công việc cho tất cả người dân Thái Lan,” đảng này tuyên bố.
Việc Thaksin Shinawatra rời Thái Lan trên chuyên cơ riêng mà không báo trước diễn ra sau khi đảng của ông thất bại trong nỗ lực cuối cùng nhằm giải tán quốc hội và làm suy yếu khối liên minh của Anutin Charnvirakul. Một phán quyết quan trọng của tòa án, có thể buộc Thaksin trở lại tù giam, dự kiến được đưa ra trong tuần tới.
Nhà tài phiệt chính trị này từng có màn trở về hoành tráng từ Dubai năm 2023 để thụ án tám năm tù vì tội lạm quyền và xung đột lợi ích. Tuy nhiên, ngay trong đêm đầu tiên, ông được chuyển tới khu VIP của một bệnh viện với lý do y tế. Bản án sau đó được nhà vua giảm xuống còn một năm, và Thaksin chỉ ngồi tù sáu tháng trước khi được trả tự do.
Vào thứ Ba tới, Tòa án Tối cao sẽ quyết định liệu thời gian nằm viện của ông có được tính vào thời gian chấp hành án hay không. Nếu không, Thaksin có thể bị đưa trở lại nhà tù.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, ông cho biết đang ở Dubai để kiểm tra sức khỏe và gặp gỡ bạn bè. “Tôi sẽ trở lại Thái Lan vào ngày 8/9 để trực tiếp ra tòa,” Thaksin khẳng định.
Chiến thắng của Anutin Charnvirakul đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính trường Thái Lan, nơi mà ảnh hưởng lâu dài của gia tộc Shinawatra đang suy giảm rõ rệt sau nhiều thập kỷ thống trị. Tuy nhiên, với một chính phủ thiểu số và nền kinh tế trì trệ, con đường phía trước của Anutin sẽ đầy thách thức. Tương lai chính trị Thái Lan vẫn phụ thuộc vào khả năng ông duy trì sự cân bằng mong manh giữa các phe phái, đồng thời ứng phó với sự trở lại không ngừng của Thaksin Shinawatra, nhân vật dù đã bước qua thời kỳ hoàng kim nhưng vẫn là ẩn số khó lường trong ván cờ quyền lực quốc gia.
Hiền Nguyễn