(Đà Nẵng). Hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc và Tài năng về Công nghệ 4.0 lĩnh vực “Trí tuệ nhân tạo/AI” và “Công nghiệp bán dẫn” tại Miền Trung đã có khởi động đầu tiên, với mục tiêu tạo ra hệ sinh thái vững mạnh qua liên kết các Trường và Doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ cao.
Chiều ngày 3/10/2025, tại Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng) đã diễn ra lễ ra mắt và triển khai ký kết hợp tác Mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về Công nghệ 4.0 lĩnh vực AI và Công nghiệp bán dẫn tại Miền Trung, với sự tham gia 10 Trường trong mạng lưới, Sở Khoa học – Công nghệ thành phố Đà Nẵng, cùng 8 doanh nghiệp công nghiệp công nghệ thông tin – công nghệ số, AI và vi mạch bán dẫn.
Đầu tàu thúc đẩy hợp tác đa chiều, hình thành hệ sinh thái Giáo dục – Nghiên cứu – Đổi mới sáng tạo
Được biết, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định (số 374/QĐ-TTg ngày 21/2/2025), phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030; Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 27/6/2025 cũng đã có hướng dẫn triển khai các nhiệm vụ, giải pháp của quyết định số 374/QĐ-TTg, theo đó Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng, được giao nhiệm vụ đơn vị dẫn dắt mạng lưới về AI và Công nghệ bán dẫn tại khu vực miền Trung. Mạng lưới AI và Công nghệ bán dẫn tại miền Trung là 2 trong số 3 (đơn vị tại miền Trung) và 13 (đơn vị trên cả nước) trong Mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức công bố từ tháng 8/2025.
“Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng được lựa chọn là một trong các đơn vị dẫn dắt mạng lưới đào tạo trọng điểm quốc gia là sự ghi nhận về năng lực chuyên môn và tầm ảnh hưởng của nhà trường. Đây là cũng là trách nhiệm và cam kết đồng hành cùng Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp cũng như cộng đồng xã hội trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tầm cỡ khu vực và quốc tế.
AI và công nghiệp bán dẫn không chỉ là các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn, mà còn là nền tảng quan trọng của tương lai, từ sản xuất, y tế, giao thông đến quốc phòng, giáo dục. Việt Nam muốn tiến nhanh, tiến vững chắc trong nền kinh tế số, nhất định phải làm chủ được hai lĩnh vực này và điều đó bắt đầu từ đào tạo nhân lực tinh hoa, tài năng”, PGS.TS Nguyễn Hữu Hiếu, Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng nhấn mạnh.
Với vai trò là đơn vị chủ trì dẫn dắt mạng lưới, trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng, sẽ là đầu tàu thúc đẩy sự hợp tác đa chiều, chặt chẽ giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp, hình thành một hệ sinh thái Giáo dục – Nghiên cứu – Đổi mới sáng tạo năng động và đồng bộ.
Trong đó mục tiêu trọng tâm là chuẩn hóa chương trình đào tạo, chia sẻ tài nguyên; mở rộng hợp tác quốc tế và hội nhập; thu hút nhân tài; đẩy mạnh hợp tác doanh nghiệp trong đào tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và đổi mới sáng tạo, đáp ứng trực tiếp nhu cầu phát triển về lĩnh vực AI, ngành Công nghệ bán dẫn tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 và định hướng phát triển ngành Công nghệ bán dẫn quốc gia.
Chuyển đổi mạnh mẽ tư duy và tầm nhìn: Đầu tư trọng điểm thay vì dàn trải
Sự kiện ra mắt và triển khai ký kết hợp tác Mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng đánh dấu sự chuyển đổi mạnh mẽ về tư duy và tầm nhìn , mở ra một trang mới trong hình thành một mạng lưới liên kết đào tạo – nghiên cứu – đổi mới sáng tạo về AI và công nghệ bán dẫn tại miền Trung, góp phần cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Biên bản ghi nhớ (MOU) được ký kết hướng đến thiết lập một khuôn khổ hợp tác lâu dài trong đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực AI và Công nghệ bán dẫn, ở một địa bàn (mà theo ý kiến của các đại diện đại học tại sự kiện), việc liên kết, hợp tác lâu nay ở miền Trung “vốn rất khó đi vào thực tiễn”, MOU được ký kết nhiều, nhưng triển khai trong thực tế “để quy tụ các đơn vị học thuật và doanh nghiệp tại khu vực Miền Trung, là chưa nhiều).
Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị thực sự là chất xúc tác mạnh mẽ, mở đường về cơ chế, chính sách, đưa đến thời cơ chín muồi, để 13 đề án đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của Bộ Giáo dục-Đào tạo và nhiều Bộ, ngành sớm đi vào thực tiễn, trong đó có Mạng lưới Trung tâm đào tạo Xuất sắc và Tài năng về Công nghệ 4.0 lĩnh vực AI và Công nghiệp bán dẫn.
Chúng ta đã xác định được những trụ cột quan trọng, với 9 lĩnh vực công nghệ ưu tiên đầu tư, trong đó có AI, công nghiệp bán dẫn. Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng là 1 trong 3 trường được Bộ chọn giao nhiệm vụ Trưởng mạng lưới tại miền Trung, chịu trách nhiệm dẫn dắt trong chuyển giao công nghệ , đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực.
Về cái chung, thì Đại học Đà Nẵng nằm trong TOP những Đại học được Bộ quan tâm và ưu tiên đầu tư, nhằm mục đích, Việt Nam chúng ta có nhiều đại học lọt vào TOP 150 của châu Á và TOP 150 của thế giới. Quan điểm của Bộ là phải có những bứt phá, tập trung đầu tư cho một vài trọng điểm, cơ sở giáo dục đại học phải mạnh lên, khỏe lên đảm nhận sứ mệnh đầu tàu ở một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên đầu tư như đã nêu. Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng đảm nhận 2 lĩnh vực “Trí tuệ nhân tạo” và “Công nghiệp bán dẫn”; Đại học Huế thì Công nghệ sinh học, Đại học sư phạm TP.Hồ Chí Minh thì Năng lượng tái tạo”, TS Trần Nam Tú – Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Thông tin, Bộ GD&ĐT cho biết.
Tầm nhìn và bối cảnh liên kết hợp tác nay đã khác, theo PGS.TS Nguyễn Hữu Hiếu, Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng, tất cả các trường, doanh nghiệp tham cùng nhau đặt mục tiêu biến mạng lưới này thành một mô hình tiên phong. Trông đó, các nhiệm vụ ưu tiên bao hàm triển khai các chương trình đào tạo xuất sắc, linh hoạt, cập nhật và mang tính thực tiễn cao; thu hút các nhà khoa học, chuyên gia giỏi trong và ngoài nước, đặc biệt là nguồn lực trí thức Việt Nam toàn cầu. Đặc biệt là xây dựng và hoàn thiện hệ sinh thái kết nối hiệu quả giữa nhà trường – doanh nghiệp – viện nghiên cứu – chính quyền địa phương. Từ đó, tập hợp và phát triển nhân tài công nghệ cao từ mọi miền đất nước.
Trụ sở mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc và Tài năng về Công nghệ 4.0 khu vực Miền Trung, đặt tại Thành phố Đà Nẵng, được ghi nhận là sự kết hợp lý tưởng giữa chiến lược quốc gia và năng lực địa phương, giữa tầm nhìn vĩ mô và hành động thực tế.
“Đây là cơ hội lớn để Đà Nẵng phát huy vai trò đầu tàu trong lĩnh vực công nghệ mới, Đà Nẵng cam kết cùng đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để Mạng lưới phát triển : Hoàn thiện hạ tầng số, khu công nghệ cao, trong đó dành 500 tỷ đầu tư cho không gian đổi mới sáng tạo; ban hành cơ chế, chính sách thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư ở 2 lĩnh vực AI và bán dẫn. Đơn cử như miễn phí đối với doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, khi vào làm việc ở không gian chung. Đà Nẵng sẽ có cơ chế ưu tiên nhiều mặt, nhằm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, hỗ trợ ý tưởng sáng tạo của giảng viên, sinh viên”, ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng bày tỏ.
Cách đây 6 năm, Nghị quyết 43-NQ/TW của BCHTW Đảng ( ngày 24/1/2019) về “Xây dựng và phát triển Thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, đã chỉ ra rằng, về mục tiêu, Đà Nẵng phải trở thành “Đô thị lớn, sinh thái và thông minh, là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; Xây dựng và triển khai Chương trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng các yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn của thành phố, trong đó có Công nghiệp công nghệ cao gắn với xây dựng đô thị sáng tạo, khởi nghiệp; Công nghiệp công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông gắn với nền kinh tế số; xây dựng Thành phố Đà Nẵng trở thành Trung tâm khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo của cả nước”.
Tại lễ ra mắt và triển khai ký kết hợp tác Mạng lưới (chiều ngày 3/10), đại diện các Trường đã đề nghị cần sớm triển khai xây dựng một khung chương trình đào tạo thống nhất, trên cơ sở khảo sát thật kỹ yêu cầu và nhu cầu kỹ năng chuyên môn của doanh nghiệp, tránh tình trạng phải đào tạo lại hoặc ra trường nhưng chậm tìm được việc làm phù hợp với năng lực chuyên môn.
Trong bối cảnh hình thành mạng lưới, cần xác lập cơ chế liên thông, tiến tới các Trường trong khu vực công nhận học phần và tín chí lẫn nhau, sau đó mở rộng việc công nhận đến các Trường trên cả nước, kể cả công nhận những khóa đào tạo rất bài bản, học phần từ doanh nghiệp. Đây là chuyển động đáng kể từ phát triển đơn lẻ (từng trường, mỗi doanh nghiệp) sang liên kết bền vững của mạng lưới.
Ngoài ra, để tránh đầu tư dàn trải, các thành viên trong mạng lưới có thể dùng chung hạ tầng phục vụ đào tạo (phòng thí nghiệm, phòng Lab, giáo trình chuyên môn sâu, …). Đại diện rung tâm nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng (DSAC) cho biết, thành phố Đà Nẵng đã, đang và sẽ chuẩn bị sẵn sàng hạ tầng dùng chung, ngân hàng dữ liệu – công cụ để các đơn vị thành viên mạng lưới có thể tranh thủ đưa giảng viên, sinh viên đến thực hành, làm việc nhóm.
“Muốn đi nhanh, hãy đi một mình; muốn đi xa, hãy đi cùng nhau”, chúng tôi tin rằng, các đơn vị trong mạng lưới cùng gắn kết, chia sẻ và hợp lực, chúng ta không chỉ góp phần phát triển một ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo và bán dẫn năng động, bền vững, mà còn đóng góp thiết thực cho sự thịnh vượng chung của đất nước Việt Nam trong kỷ nguyên mới”, PGS.TS Nguyễn Hữu Hiếu, Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng, kỳ vọng./.
Trần Ngọc