Sáng ngày 27/10/2025, tại Kuala Lumpur, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 tại Trung tâm Hội nghị Kuala Lumpur. Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng nhấn mạnh kỳ vọng ASEAN+3 sẽ tăng cường đoàn kết, đẩy mạnh kết nối và đổi mới sáng tạo nhằm hướng tới phát triển bao trùm, bền vững và thích ứng trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động.
Giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) và Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Đông Á (EABC) tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 với tư cách khách mời của Chủ tịch. Các nhà lãnh đạo ghi nhận rằng kể từ khi được thiết lập vào năm 1997, ASEAN+3 đã trở thành cơ chế hợp tác quan trọng, tập trung vào việc xây dựng các mạng lưới an toàn kinh tế, tài chính và phát triển khu vực.
Hội nghị đánh giá Kế hoạch công tác ASEAN+3 giai đoạn 2023–2027 đã đạt khoảng 62% mục tiêu đề ra. Việc triển khai Đa phương hóa Sáng kiến Chiang Mai (CMIM) đang góp phần củng cố mạng lưới an toàn tài chính khu vực, trong khi AMRO tiếp tục phát huy vai trò trong hỗ trợ các nước thành viên xây dựng chính sách ổn định kinh tế vĩ mô. Bên cạnh đó, Quỹ Dự trữ Gạo Khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) ngày càng khẳng định hiệu quả như một công cụ thúc đẩy an ninh lương thực khu vực.
Trước bối cảnh toàn cầu còn nhiều biến động, các nhà lãnh đạo ASEAN+3 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác nhằm duy trì vai trò là động lực chính cho tăng trưởng Đông Á, đồng thời củng cố khả năng ứng phó với các thách thức và cú sốc bên trong cũng như bên ngoài khu vực.
Phát biểu tại hội nghị, lãnh đạo Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đánh giá cao chủ đề “Bao trùm và Bền vững”, khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong thúc đẩy tăng trưởng khu vực, đồng thời cam kết hỗ trợ hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, thúc đẩy triển khai Lưới điện ASEAN và đàm phán Thỏa thuận khung Kinh tế số ASEAN.
Các nước thống nhất đẩy nhanh tiến độ thực hiện Kế hoạch công tác ASEAN+3 2023–2027, thúc đẩy hiệu quả Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), tăng cường hợp tác tài chính thông qua CMIM và Cơ chế Tài chính Nhanh (RFF), hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, và phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, bền vững.
Bên cạnh đó, ASEAN+3 sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trong phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, quản lý biên giới, bảo đảm an ninh lương thực và năng lượng, ứng phó dịch bệnh, biến đổi khí hậu và thiên tai — hướng tới xây dựng xã hội bao trùm, an toàn và bền vững cho các thế hệ tương lai khu vực.
Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chia sẻ quan điểm của các nhà lãnh đạo về giá trị chiến lược của ASEAN+3 trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những biến động địa chính trị và địa kinh tế nhanh chóng, phức tạp, cùng với các rủi ro ngày càng lớn đối với tăng trưởng và phát triển.
Thủ tướng nhấn mạnh kỳ vọng ASEAN+3 sẽ tăng cường đoàn kết, nâng cao hiệu quả kết nối và thúc đẩy đổi mới sáng tạo nhằm hướng tới phát triển bao trùm, bền vững, đồng thời nâng cao khả năng ứng phó trước các thách thức và cú sốc từ bên ngoài.
Đề cập định hướng hợp tác trong giai đoạn mới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu ba nhóm ưu tiên chính:
Thứ nhất, nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, đẩy mạnh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Ông kêu gọi tận dụng hiệu quả Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN–Trung Quốc 3.0, sớm rà soát và nâng cấp các FTA giữa ASEAN với Nhật Bản và Hàn Quốc, mở rộng và kết nối Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) với các khu vực khác để đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng. Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của đầu tư vào hạ tầng số, trung tâm dữ liệu, thương mại số và số hóa quản lý kinh tế.
Thứ hai, củng cố khả năng tự cường và tăng sức chống chịu của khu vực thông qua việc triển khai hiệu quả Quỹ Dự trữ Gạo Khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) và Cơ chế Tài chính Nhanh (RFF). Ông đề xuất tăng cường hợp tác an ninh năng lượng, phát triển kho dự trữ năng lượng ứng phó khẩn cấp, đầu tư hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu và xây dựng cơ chế cảnh báo sớm thiên tai. Thủ tướng cũng kêu gọi hỗ trợ các nước ASEAN phát triển điện hạt nhân an toàn, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, đồng thời thúc đẩy kết nối các trung tâm tài chính khu vực nhằm huy động nguồn vốn xanh phục vụ chuyển đổi kép – số và xanh.
Thứ ba, tăng cường đoàn kết và phối hợp để duy trì môi trường hòa bình, ổn định và an ninh cho phát triển. Theo Thủ tướng, ASEAN+3 cần tiếp tục là cơ chế thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và hợp tác toàn diện, bao trùm, bền vững; cùng nhau ứng phó hiệu quả với các thách thức khu vực và toàn cầu, trong đó có việc bảo vệ không gian mạng gắn với bảo đảm quyền con người và lợi ích của người dân.
Trong phát biểu mang tính định hướng, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng dù trong vấn đề Bán đảo Triều Tiên, Biển Đông hay bất kỳ vấn đề khu vực nào, điều cốt lõi là các quốc gia cần tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982). Ông kêu gọi các bên đối thoại thẳng thắn, hợp tác chân thành trên cơ sở tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, cùng chung tay định hình một cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm.
Thông điệp của Thủ tướng được đánh giá là lời khẳng định mạnh mẽ cam kết của Việt Nam đối với hòa bình, ổn định và phát triển bền vững ở Đông Á, đồng thời nhấn mạnh vai trò của đối thoại, hợp tác và tôn trọng luật pháp quốc tế trong việc duy trì trật tự khu vực.
Kết thúc Hội nghị, Lãnh đạo các nước ASEAN+3 đã thông qua Tuyên bố về tăng cường hợp tác kinh tế và tài chính khu vực, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc củng cố nền tảng hợp tác và tăng cường khả năng tự cường của khu vực trước những biến động toàn cầu.
Dũng Em