Ngày 21/12/2025 Bộ Ngoại giao Malaysia cho biết, Malaysia, với vai trò Chủ tịch ASEAN, sẽ triệu tập cuộc họp đặc biệt của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nhằm thảo luận giải pháp cho căng thẳng Campuchia – Thái Lan. Phiên họp sẽ tạo diễn đàn cho các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN xem xét các bước đi khả thi có thể thực hiện để hỗ trợ nỗ lực đang diễn ra nhằm giảm leo thang, chấm dứt xung đột vì lợi ích của hai nước.
Cuộc họp đặc biệt các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN sẽ diễn ra tại Kuala Lumpur vào ngày 22/12. Cuộc họp được triệu tập theo quyết định chung của Thủ tướng Malaysia, Campuchia và Thái Lan ngày 11/12, do Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Mohamad Hasan chủ trì.
Phiên họp đặc biệt của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, dự kiến diễn ra tại Kuala Lumpur vào ngày 22/12, sẽ là diễn đàn để các nước thành viên trao đổi quan điểm về tình hình hiện tại giữa Campuchia và Thái Lan. Tại đây, các Bộ trưởng dự kiến xem xét những bước đi khả thi mà ASEAN có thể thực hiện nhằm hỗ trợ nỗ lực giảm leo thang và chấm dứt xung đột, vì hòa bình và ổn định của hai quốc gia thành viên cũng như toàn khu vực.
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Malaysia, việc triệu tập phiên họp đặc biệt thể hiện cam kết của các quốc gia thành viên ASEAN đối với sự thống nhất, đoàn kết và vai trò trung tâm của khối trong việc duy trì hòa bình, an ninh và thịnh vượng khu vực, phù hợp với Hiến chương ASEAN và Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Đông Nam Á (TAC).
Với tư cách Chủ tịch ASEAN 2025, Malaysia khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy các cuộc đối thoại mang tính xây dựng, khuyến khích các bên tuân thủ luật pháp quốc tế, duy trì quan hệ láng giềng hữu nghị và hợp tác nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình, công bằng và bền vững cho mọi tranh chấp.
Trước thềm hội nghị, Mỹ và Trung Quốc đều đang triển khai các nỗ lực riêng nhằm khôi phục thỏa thuận ngừng bắn giữa Thái Lan và Campuchia. Ngày 19/12, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã điện đàm với người đồng cấp Thái Lan Sihasak Phuangketkeow, bày tỏ lo ngại sâu sắc và kêu gọi các bên kiềm chế, tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn.
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cũng có các cuộc điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan và Campuchia ngày 18/12. Bắc Kinh cho biết các bên đều mong muốn hạ nhiệt căng thẳng và hướng tới một lệnh ngừng bắn mới; đồng thời Trung Quốc đã cử đặc phái viên đến hai nước nhằm hỗ trợ tiến trình hòa bình.
Bộ Ngoại giao Thái Lan xác nhận cuộc trao đổi với ông Vương Nghị, trong khi phía Campuchia chưa đưa ra bình luận. Theo kế hoạch, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn sẽ tham dự hội nghị tại Kuala Lumpur, đánh dấu cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai bên kể từ khi giao tranh bùng phát trở lại ngày 8/12.
Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Thái Lan Maratee Nalita Andamo ngày 20/12 khẳng định Bangkok không chịu áp lực từ bất kỳ bên liên quan nào trước thềm hội nghị. Bà nhấn mạnh Thái Lan kiên định lập trường tìm kiếm giải pháp hòa bình và tôn trọng chủ quyền quốc gia. Theo bà Maratee, Thái Lan cam kết đối thoại thiện chí, đồng thời mong Campuchia thể hiện tinh thần hợp tác tương tự. Bà nêu rõ ba yêu cầu chính gồm: ngừng bắn, duy trì ngừng bắn thực chất và hợp tác rà phá bom mìn tại khu vực biên giới. Ngoài ra, Thái Lan cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các đối tác quốc tế, trong đó có Liên minh châu Âu, Trung Quốc và Mỹ, nhằm thúc đẩy nỗ lực ngoại giao hướng tới giải pháp hòa bình, bền vững cho tình hình biên giới với Campuchia.
Theo thống kê ban đầu, các cuộc xung đột đã khiến khoảng 60 người thiệt mạng và hơn 500.000 người phải sơ tán, sau khi thỏa thuận ngừng bắn đạt được hồi tháng 7 dưới sự trung gian của Mỹ bị đổ vỡ. Thái Lan và Campuchia hiện vẫn cáo buộc lẫn nhau về trách nhiệm trong việc phá vỡ thỏa thuận này.
Cuộc xung đột kéo dài giữa Thái Lan và Campuchia không chỉ gây tổn thất cho hai quốc gia liên quan mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín và hình ảnh của ASEAN trên trường quốc tế. Việc hai thành viên trong cùng một khối khu vực để xảy ra đối đầu vũ trang đặt ra thách thức lớn đối với vai trò trung tâm và khả năng duy trì đoàn kết nội khối của ASEAN. Trong bối cảnh đó, hội nghị đặc biệt tại Kuala Lumpur được xem là phép thử quan trọng cho năng lực của ASEAN trong việc thể hiện tiếng nói chung, củng cố niềm tin của cộng đồng quốc tế vào vai trò hòa giải và thúc đẩy ổn định khu vực của khối.
Lê Nguyễn