Chiều ngày 7/8/2024, đoàn chuyên gia của Ủy ban Di sản thế giới (WHC) và Hội đồng Di tích và Di chỉ quốc tế (ICOMOS) đã có mặt tại Việt Nam để bắt đầu công tác thẩm định thực địa đối với các di tích và địa danh nằm trong Hồ sơ đề cử Di sản thế giới. Các di tích và địa danh nằm trong Hồ sơ đề cử Di sản thế giới của Quần thể danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc. Đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình hoàn thiện hồ sơ đề cử Di sản Văn hóa thế giới, trước khi UNESCO tiến hành thẩm định chính thức và đưa ra quyết định vào kỳ họp thứ 47, dự kiến tổ chức vào năm 2025.
Theo kế hoạch, đoàn chuyên gia ICOMOS sẽ tiến hành thẩm định thực địa tại Khu di tích và danh thắng Yên Tử từ nay đến hết ngày 11/8. Sau đó, đoàn sẽ tiếp tục khảo sát tại Côn Sơn, Kiếp Bạc (Hải Dương) và Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang) từ ngày 12-15/8.
Hiện nay, các địa phương này đã chuẩn bị kỹ lưỡng để đón đoàn khảo sát, đồng thời thực hiện công bố thông tin rộng rãi về hồ sơ đề cử để người dân và du khách hiểu rõ hơn về giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc của quần thể di tích này.
Nếu được công nhận, Quần thể danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc sẽ là Di sản thế giới đầu tiên của Việt Nam nằm trên 3 địa phương khác nhau, bao gồm Quảng Ninh, Hải Dương và Bắc Giang. Hồ sơ đề cử này bao gồm 6 Khu di tích Quốc gia đặc biệt và 32 điểm Di tích được bảo vệ theo Luật Di sản Văn hóa.
Hồ sơ được Thủ tướng Chính phủ giao cho tỉnh Quảng Ninh chủ trì, phối hợp cùng Hải Dương và Bắc Giang xây dựng, với 2.139 trang tài liệu bằng tiếng Việt và bản dịch tiếng Anh, 101 sơ đồ, bản đồ, 196 bản vẽ kiến trúc, 260 bản vẽ khảo cổ, 1.141 bản ảnh, tái hiện các giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc, di sản phi vật thể, vật thể và kế hoạch quản lý tổng thể trên phạm vi 3 tỉnh.
Sau 3 năm chuẩn bị, hồ sơ đã được đệ trình lên UNESCO vào cuối tháng 1/2024.
Tháng 6/2024, một đoàn chuyên gia quốc tế UNESCO/ICOMOS cùng với các chuyên gia Việt Nam đã tiến hành khảo sát và thẩm định thực địa tại các Bãi cọc Bạch Đằng của thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) để đưa ra những ý kiến góp ý quan trọng cho hồ sơ đề cử Di sản Thế giới của Quần thể di tích Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc.
Dự kiến, đại diện quốc gia thành viên có di sản sẽ bảo vệ hồ sơ đề cử vào tháng 6/2025. Việc công nhận Quần thể danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa của nhân loại sẽ đánh dấu một cột mốc quan trọng, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa của Việt Nam trên trường quốc tế.
Hoàng Hạnh