Tối 12/10/2025, tại Khu di tích Kiếp Bạc (phường Trần Hưng Đạo, thành phố Hải Phòng), đã long trọng khai mạc Lễ tưởng niệm 725 năm Ngày mất của Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo và Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025. Tiếng trống hội vang lên mở đầu cho chuỗi hoạt động tưởng niệm, tri ân công lao to lớn của vị danh tướng kiệt xuất trong lịch sử dân tộc.
Trong diễn văn tưởng niệm, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, Trưởng Ban Tổ chức Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 Lê Ngọc Châu khẳng định: Cách đây 725 năm, vào ngày 20 tháng 8 năm Canh Tý (1300), Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, vị Anh hùng dân tộc, nhà quân sự thiên tài, người ba lần lãnh đạo quân dân Đại Việt đánh thắng giặc Nguyên Mông đã qua đời tại Vạn Kiếp.
Để tri ân công đức to lớn của Ngài, Vua Trần Anh Tông đã truy phong tước hiệu Thái sư Thượng phụ, Thượng Quốc công, Nhân Vũ Hưng Đạo Đại vương. Từ đó, nhân dân tôn xưng Ngài là Cửu Thiên Vũ Đế Đức Thánh Trần. Khi còn sinh thời, nhân dân đã lập Sinh từ ngay trên nền Vương phủ cũ tại Vạn Kiếp để thờ phụng; sau khi Ngài qua đời, vua Trần ban sắc lập đền thờ, nay là đền Kiếp Bạc, di tích thiêng liêng lưu giữ lòng tôn kính muôn đời.
Đến hôm nay, di sản tinh thần và nhân văn sâu sắc mà Hưng Đạo Đại vương để lại vẫn vẹn nguyên giá trị qua bao thế kỷ. Mỗi địa danh, mỗi áng văn bất hủ đều in đậm dấu ấn kiệt xuất của Ngài, trở thành niềm tự hào bất diệt của các thế hệ con dân nước Việt.
Từ Đông Bộ Đầu, Hàm Tử, Tây Kết, Chương Dương, Vạn Kiếp đến Bạch Đằng Giang, hào khí Đông A vẫn vang vọng khí thế hiển hách của ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông. Tư tưởng “khoan thư sức dân”, nghệ thuật “lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh”, cùng những triết lý nhân sinh sâu sắc trong Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư, Hịch tướng sĩ… đều kết tinh từ cốt cách của bậc Thượng đẳng phúc thần, người góp phần giữ vững non sông ngàn thuở.
“Nhân lễ tưởng niệm 725 năm ngày mất của Ngài, chúng ta thành kính bày tỏ lòng tri ân sâu sắc tới các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước. Chúng ta nguyện đoàn kết, gìn giữ và phát huy truyền thống Thành phố Cảng anh hùng Xứ Đông văn hiến, quyết tâm xây dựng và phát triển Hải Phòng ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại,”, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu nhấn mạnh.
Phát biểu về Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, Trưởng Ban Tổ chức Lễ hội Lê Ngọc Châu cho biết, lễ hội năm nay được tổ chức sau thành công của Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ I, với quy mô lớn nhất từ trước đến nay.
Diễn ra từ ngày 1/10, lễ hội có không gian mở rộng, được tổ chức trang trọng, đúng nghi thức truyền thống, đồng thời hiện đại, chuyên nghiệp và thân thiện với du khách. Phần lễ tái hiện những giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc của miền di sản, còn phần hội mang đến nhiều hoạt động phong phú, gắn kết giữa văn hóa, du lịch, ẩm thực và làng nghề truyền thống.
Tuần Văn hóa – Du lịch và Xúc tiến thương mại là điểm nhấn nổi bật của lễ hội năm nay, nhằm giới thiệu sản phẩm OCOP, làng nghề tiêu biểu, cùng không gian ẩm thực đặc sắc và các tour du lịch mới. Đây là dịp để du khách khám phá sâu hơn tinh hoa lịch sử, văn hóa và tâm linh của vùng di sản Côn Sơn – Kiếp Bạc.
Tại lễ hội, Hải Phòng công bố các di sản của thành phố được UNESCO ghi danh, mang đến cho nhân dân, du khách và bạn bè quốc tế cơ hội trải nghiệm bản sắc văn hóa, lịch sử độc đáo của Thành phố Cảng, nơi được mệnh danh là “vùng hội tụ tinh hoa miền di sản.”
Tháng 7/2025, tại kỳ họp lần thứ 47, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức vinh danh Quần thể di tích và danh thắng Côn Sơn – Kiếp Bạc cùng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm là Di sản Văn hóa Thế giới. Quần thể này minh chứng cho mối liên kết bền chặt giữa Nhà nước, tôn giáo và nhân dân, thể hiện sức sống trường tồn và chiều sâu văn hóa Việt Nam qua nhiều thế kỷ.
Trong đó, Hải Phòng ghi dấu với năm “viên ngọc quý” gồm: Chùa Côn Sơn, trung tâm tu học Trúc Lâm, in đậm dấu tích Tổ Pháp Loa và Huyền Quang; Chùa Thanh Mai – dựng từ thời Trần, gắn với hai vị Tổ Trúc Lâm; Đền Kiếp Bạc không gian thờ Đức Thánh Trần, biểu trưng cho trí dũng và đạo trị quốc; Chùa Nhẫm Dương – tổ đình Tào Động, nơi lưu giữ chứng tích cư trú của người Việt cổ; Động Kính Chủ – “Nam thiên đệ lục động”, một “bảo tàng tư liệu ngoài trời” với 47 bia ma nhai ghi dấu bút tích danh nhân qua gần 7 thế kỷ.
Chủ tịch UBND thành phố Lê Ngọc Châu bày tỏ mong muốn, mỗi nhà đầu tư đến với Hải Phòng sẽ trở thành một “kiến trúc sư tài ba”, góp tâm huyết và sáng tạo để tôn tạo, gia tăng giá trị vùng di sản. Mỗi doanh nghiệp du lịch, hiệp hội, lữ hành, vận tải, dịch vụ sẽ là “nhà thiết kế” những tour, tuyến độc đáo, kết nối các di tích, làng nghề, sản phẩm OCOP tiêu biểu.
Đồng thời, ông nhấn mạnh: “Mỗi người dân vùng di sản cần trở thành một chủ nhân, một ‘sứ giả truyền thông’, lan tỏa thông điệp về du lịch xanh, chuyển đổi số, chuẩn hóa chất lượng dịch vụ và phát triển sản phẩm đặc thù. Qua đó, xây dựng Hải Phòng trở thành điểm đến ‘không thể không trải nghiệm’ trên bản đồ du lịch Việt Nam và thế giới.”
Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 không chỉ là dịp để tưởng niệm 725 năm ngày mất của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, mà còn là khoảnh khắc giao hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa tinh thần tri ân tiền nhân và khát vọng vươn lên của đất và người Hải Phòng. Trong không gian linh thiêng của miền di sản, tiếng trống hội vang lên như nhịp tim của lịch sử, nhắc nhớ mỗi người con đất Việt về cội nguồn sức mạnh dân tộc, sức mạnh của lòng yêu nước, đoàn kết và bản lĩnh kiên cường.
Từ những chiến công lẫy lừng trên sông Bạch Đằng đến triết lý “khoan thư sức dân” thấm đẫm nhân văn, dấu ấn của Đức Thánh Trần không chỉ còn trong sử sách mà đã trở thành nguồn năng lượng tinh thần bất tận để hôm nay và mai sau, các thế hệ nối tiếp nhau xây dựng và phát triển quê hương.
Với quy mô và tầm vóc mới, Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 là minh chứng cho nỗ lực của Hải Phòng trong hành trình gìn giữ, tôn vinh và phát huy giá trị di sản, đưa văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh cho phát triển bền vững. Từ nơi hội tụ tinh hoa miền di sản, Hải Phòng đang khẳng định vị thế là điểm đến của ký ức và sáng tạo, của quá khứ hào hùng và tương lai rạng rỡ, để mỗi mùa lễ hội không chỉ là sự trở về với cội nguồn, mà còn là bước tiếp nối hành trình xây dựng “thành phố của di sản sống”, giàu bản sắc và tràn đầy sức sống mới.
Ngay sau phần nghi lễ là chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hải Phòng – Tinh hoa miền di sản”.
Hồng Quang