Theo TASS, ngày 27/7 /2023, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) thông báo, “Dấu vết chất nổ trinitrotoluene (TNT) cùng dinitrotoluene (tiền chất TNT) được phát hiện trong khoang và trên thuyền cứu hộ của tàu hàng BMO River. Con tàu đang trên đường từ cảng Sinop, Thổ Nhĩ Kỳ tới Rostov-on-Don để nhận một lô ngũ cốc, trên tuyến đường sẽ đi qua eo biển Kerch”.
Một tàu treo cờ Thổ Nhĩ Kỳ rời cảng Odessa của Ukraine hôm 16/7. Ảnh: Reuters
FSB cho biết tàu BMO River từng ghé vào cảng Reni tại tỉnh Odessa, Ukraine hai lần vào tháng 6 và tháng 7. Họ nghi ngờ con tàu này từng liên quan đến việc chuyển vũ khí vào Ukraine. FSB cấm tàu BMO River đi qua bên dưới cầu Crimea bắc qua eo biển Kerch và vào vùng biển Nga.
Đây là lần thứ hai trong tuần an ninh Nga chặn tàu hàng có dấu vết thuốc nổ. Trước đó, ngày 24/7, FSB thông báo phát hiện dấu vết thuốc nổ trên tàu hàng nước ngoài từ Thổ Nhĩ Kỳ tới Rostov-on-Don để lấy một lô ngũ cốc.
FSB cho biết con tàu cuối tháng 5 cập cảng Kiliya trên sông Dabuve của Ukraine rồi sau đó tới cảng Tuzla của Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7, nơi toàn bộ thủy thủ đoàn được thay thế bằng 12 công dân Ukraine và con tàu mang tên mới. An ninh Nga nhận định động thái này cho thấy tàu dân sự nước ngoài có thể tham gia chuyển vũ khí đến Ukraine.
Những vụ chặn tàu hàng diễn ra sau khi Nga ngày 17/7 tuyên bố ngừng gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biến Đen vì các điều khoản liên quan đến nước này không được thực hiện. Thỏa thuận trên được 4 bên là Nga, Ukraine, Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ ký tháng 7/2022, cho phép các tàu ra vào các cảng Ukraine kiểm soát Ukraine để tiếp tục xuất khẩu ngô, lúa mì và các loại nông sản bằng đường biển, nhưng phải đảm bảo điều kiện chúng không chở vũ khí. Đổi lại, phương Tây loại bỏ rào cản đối với xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga.
Tổng thống Vladimir Putin ngày 24/7 khẳng định Nga sẽ tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc, thậm chí cung cấp miễn phí cho các nước nghèo sau khi rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Ông Putin cũng cáo buộc phương Tây “lợi dụng thỏa thuận để làm giàu cho những doanh nghiệp Mỹ và châu Âu, vốn bán lại ngũ cốc xuất xứ Ukraine”, đồng thời cam kết Nga sẽ thay Ukraine đảm bảo nguồn cung lương thực cho các nước nghèo ở châu Phi.
Chy Lê